Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
natozasłużyłeś”).Wedługniektórychpodańosobazmarłapowracała,
abywyrazićwdzięcznośćalboprzekazaćważnąinformację.Przykładem
mogąbyćdwaopowiadanianatematsnówz27.rozdziałupierwszejksię-
gidialoguCyceronaOwróżbiarstwie.Bohaterempierwszegojestpoeta
SimonideszKeos,któryzadbałopochówekzwłokjakiegośnieznajo-
megoznalezionychprzypadkiemnabrzegu.Następnegodniaplanował
podróżstatkiem,leczduchtegoczłowiekaostrzegłgoweśnie,abyjej
zaniechał.Okazałosię,żepozostalipasażerowiezginęliwkatastrofie
morskiej
50
.Drugieopowiadanie(1.57)dotyczydwóchArkadyjczyków,
którzywtrakcieswojejwędrówkizatrzymalisięwMegarze.Jedenznich
nocowałwgospodzie,drugiwczyimśdomostwie.Niebawempierwszy
ukazałsiędrugiemuweśnie,proszącgoopomoc,ponieważpodejrzewał,
żewłaścicielchcegozabić.Tenjednakuznałtopoprostuzakoszmaripo-
nowniezasnął.Następnymrazemtowarzyszukazałmusię,informując
goodokonanejzbrodni,aleterazjużnalegając,abyniepozostawiłjego
śmiercibezpomsty.Jegozwłokizostaływrzuconeprzezwłaścicielana
wózrazemznawozem,azadaniemtowarzyszabyłozatrzymaćwoźnicę
nadranem,zanimtenopuścimiejskiebramy.Instrukcjeduchazostały
wypełnione,asprawcadoczekałsiękary,gdywszystkowyszłonajaw.
Trudnouznaćnabazietejhistorii,jakchceDebbieFelton,żeCycerondo-
puszczamożliwośćkomunikacjipomiędzyumarłymiażywymi
51.Osobą
mówiącąwpierwszejksiędzeDedivinationejestprzecieżbratKwintus,
któregopoglądysąprzypuszczalniewdużejmierzefikcyjne.Słowauży-
teprzezCycerona(creberrumecommemorantur)dowodząniemniej,że
anegdotytakieczęstopowtarzano,wzwiązkuzczymjakotakiemusiały
byćpopularnewowymczasie.
Mówcaniewahałsięjednakstosowaćargumentacjiopartejnatrady-
cyjnychwierzeniachiprzesądach.BasilDufallozauważył,żeprzykońcu
częścinarracyjnejmowyProSextoRoscio(80r.)pewnezwrotyprzywodzą
namyślduchaniemogącegozaznaćspokoju.Wtymprocesieomorder-
stwozresztąmotywnieczystegosumieniaorazFuriiścigającychsprawcę
50
Cic.Div.1.56.Por.V
.Max.1.7.ext.3orazPeASe1963(
1
1920—1923):194adloc.,
którycytujewięcejźródeł.
51Felton1999:21.
28
ŚWiatzmarłychWkulturzerzymskiej
