Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nauczaniewymowyiintonacji
Niemożnawięcrozwijaćkompetencjikomunikacyjnejuczącychsię,nie
nauczającwymowy
.Podstawowejednakpytanie,naktórepowiniensobieod-
powiedziećnauczycieljęzykaobcego,dotyczystopnia,dojakiegonależydo-
skonalićwymowęuczniów
.Ododpowiedzinatopytaniezależałobowiem
będzie,jakdużoczasupoświęcinazagadnieniafonetyczneorazjakiemiejsce
zajmowaćbędzienauczaniewymowywcałymprocesiedydaktycznym.
H.Komorowska(1993:88)zwracauwagę,iżwkwestiinauczaniawy-
mowyśrodowiskoglottodydaktyczneniejestcałkowiciezgodne.Według
niektórychuczącychnależydążyć,byuczniowieopanowaliwymowęideal-
ną,właściwieidentycznąztą,jakacharakteryzujerodzimychużytkow-
nikówdanegojęzyka.Innitwierdzą,iżwymowieniewartowogólepo-
święcaćczasu,gdyżwnauczaniujęzykasąrzeczyowieleistotniejsze,ta-
kiemianowiciejakgramatykaczysłownictwo.Poglądtrzecimówi,żewy-
mowęnależyćwiczyćnatyle,żebyuczącysięniezniekształcałdźwięków
języka,ponieważzniekształceniafonetycznemogąbyćprzyczynązablo-
kowaniakomunikacji.Ważnajestbowiemnietyledoskonałośćwymowy,
cokomunikatywnośćuczącegosię,azatemskutecznośćjegoprzekazu.
Zarównopoglądpierwszyjakidrugimającharakterskrajny.Pierwszy
zewzględunaswójmałorealistycznycel.Niemożnabowiemwsposób
doskonałyopanowaćwymowyjęzykaobcego,jeśliuczącyrozpoczęlina-
ukępoosiągnięciuwiekukrytycznego(umowniemiędzy12.a13.ro-
kiemżycia).Nawetjeślirozpoczęlijąwdzieciństwie,aleprocesnaucza-
nianieprzebiegałwwarunkachpełnego(wśrodowiskunaturalnym),
bądźczęściowego(wśrodowiskudomowym)zanurzenia,teżniebędą
wstanieopanowaćwymowywsposóbdoskonały.Jesttouwarunkowa-
nelaryngologicznie,neurologicznieorazmotorycznie.Międzydwuna-
stymatrzynastymrokiemżyciadochodzibowiemdolateralizacjipółkul
mózgowych(czyliustaleniaichfunkcji).Wtedyteżzakończeniaznajdu-
jącychsięwuchuwłókiennerwowych,dziękiktórympotrafimyspośród
wielurozmaitychbodźcówdźwiękowychrozróżnićdźwiękicharaktery-
stycznedlajęzyka,przestająodbieraćwszystkiedługościfal,akoncentru-
jąsięjedynienafalachcharakterystycznychdladźwiękówjęzykaojczy-
stego.Oznaczato,żedźwiękijęzykaobcegoprzepuszczonesąprzezfiltr
fonetycznyjęzykaojczystego,anastępniewymawianezgodniezzasada-
miwymowytegoostatniego1.
29
1Szerzejnatentematpiszą:J.Arabski(1996:64–87);E.Lipińska(2003:30–32).
