Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Natura
29
napowrótwpiasek.Darling,najdłuższarzekakontynentu(3tys.km)-zanikanarok,
anawetdwalata.Australiajestkrajemdeficytunaturalnejwodypitnej.
Niedostatekwodyjesttakżenajważniejszymdeterminantemaustralijskiegokrajo-
brazu.Typowytutejszywidoktowysuszone,równinnepołaciespieczonejziemiwcha-
rakterystycznymkolorzecynobru,którezrzadkatylkoporastająkrzakilubpojedyncze
drzewa.Możnapowiedzieć,żeobraztenjestpowtarzalny,jakbywyszedłspodmatrycy.
Jednakokotubylcadostrzegatuznaczeniewięcej.Gdziekolwiekbysięznalazł,
zawszeznajdziemiejsce,któreczymśsięwyróżnia.Możetobyćwzgórze,wydma,
samotnaskała,pojedynczewyniosłedrzewoalboprzeciwnie-obniżenieterenu,dają-
cecieńzapadlisko,naktóregodniezregułynawetwporzesuchejmożeznaleźćwodę.
Uważnyaborygeńskiobserwatorpotrafijewyodrębnićizapamiętać,atakże-wrazie
potrzeby-odnaleźć.Dlategokażdetakiemiejscemaswojąnazwęwjednymzjęzyków
rodzimychmieszkańcówtegokraju.
Tam,gdziekażdaodrobinawodydecydujeoprzetrwaniu,szczególnąwagęprzy-
dajesięmiejscomjejwystępowania.Krajowcyżyjącywoddalonychodmorzaimiast
obszarachlądu-bialiAustralijczycyznieprzekładalnąnajęzykpolskitrafnością
nazywająjeoutback-dodziśbezbłędnieumiejąjewskazać,mimożetoprzeważnie
maleńkiezbiorniki,przyrównywaneraczejdonaszejkałużyniżdosadzawki,rozrzu-
conenaolbrzymichpustychprzestrzeniach.Cowięcej,Aborygenipotrafiąodnaleźć
równieżźródławodypodskórnej.Teichzdolnościniejednokrotniewykorzystywali
bialieksploratorzypustynnychterenów,ratującsięprzedśmierciązpragnienia.
Najczęstszemiejscawystępowaniawodytowaterhole,jakokreślajeaustralijski
angielski.toprzeważnieniewielkiepodwzględempowierzchni,aległębokie,awięc
pojemneoczkawodne,umiejscowionewskalnychszczelinach,zapadliskachalbojaski-
niach.Twardepodłoże,odpornośćnaparowaniesprawiają,żemiejscatakieokażdej
porzerokumogązaspokoićpragnieniesamotnegowędrowca,anawetdostarczyćwody
kilkunastoosobowejgrupiepragnącejzałożyćwpobliżuobozowisko.
Wkulturzeaborygeńskiejwaterholes,dostarczająceżyciodajnejwody,zreguły
miejscamiświętymi.Stanowiąmieszkaniemitycznychboskichistot,wężywodnych.
Krajowcychroniąwięctemiejscanietylkojakorezerwuarywodypitnej-onedla
nichparexcellencesanktuariami.WtradycyjnychopowieściachAborygenówwąż,
traktowanyjakostwórcaimitycznyprzodek,kojarzonyjestzawszezwodą.
Znacznierzadziejwystępujątuźródła,czyliwodybijącezpodziemnegocieku.
Większośćznichwysychawporzesuchej.Kriol,współczesnamowapochodzących
zróżnychplemionAborygenów,zarównooczkomwodnym,jakiźródłomnadała
sugestywnemianonamma‑hole-nammawjęzykunyungarznaczynpierś”
.
Przeważającaliczbarzekinteriorurównieżokresowowysycha.Trafniejbyłoby
jenazwaćkorytamiwypełniającymisięwodąwporzewilgotnej-aitoniezawsze.
Jednakczęstonawetwczassuchytrochęwodypotrafiprzetrwaćwzagłębieniachłuku
takiegokoryta.Równieżitemiejscamająswojenazwy.
Większezasobywodneprzechowujebillabong,kolejnanieprzetłumaczalnaaustra-
lijskanazwa.Pochodzionazjęzykówludówpółnocykontynentu,gdziesłowobilla