Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
II.Topografiaetnosu
niaćnapołudnieztrawiastegoobszaruzatokiKarpentaria(w1893r.zanotowano
jegoobchodywokolicachBlackMountainwQueenslandzie).Po25latachrozszerzył
sięoponad1600km.Otempieekspansji-zadziwiającymjaknapozornienierucha-
we,homeostatycznespołecznościaustralijskiegointerioru-świadczychociażbyfakt,
żejużw1901r.notowanoobrzędnadjezioremEyre,750kmnapołudnieodmiejsca
pierwszejonimwzmianki.
Przeciętnydystansdalszychpodróży,podejmowanychprzezjednostkiwcelach
wymiany,wynosiłdo480kmodrodzimegoterytorium[Peterson1976:2].Wędro-
wiecprzekraczałwtedyobszarykilkualbonawetkilkunastugrupsąsiedzkichnależą-
cychjużczęstodoinnegoplemienia.Niebyłtamtraktowanyjakointruz,dopókiszedł
wyznaczonątradycjąścieżkąizachowywałstosownezwyczaje.Uważanybyłwtedy
zakogośinnego,aleniezaosobęobcą.
WkulturzerdzennychmieszkańcówAustraliigranicęterytoriumpodtrzymy-
wał,utrwalałistrzegłtylkorytuał.DlategoAborygeninigdyniestawialiogro-
dzeń-inadalichniestawiają.Ziemia,zaktórączująsięodpowiedzialni,jesttakże
obszarem,przezktóryprzechodząwędrowcy.Torównieżziemialudziprzybyłych
zinnychstron,jednakpodwarunkiem,żeioniczująsiędoniejprzynależni.
Ludyaborygeńskiemająpoczuciekierunkówistronświata.Towarzyszyimono
równieżwżyciucodziennym,gdyniepodejmujądalekichwycieczekwinnestrony
kraju.GurindjiiichsąsiedzizTerytoriumPółnocnegoniemówiąnigdy:nidędrogą”
,
alenidęnapółnoc”
,nposzedłnawschód”
,nonasiedzitam,napołudniu”
,nawetjeżeli
todotyczymałychodległościnatereniejednegoobozowiska.
Samotniwędrowcykorzystajązcałegosystemunaturalnychlubsztucznychzna-
ków,pozwalającychimorientowaćsięwrozległym,pustyminieznanymterenie
skrubuczypustyni.LudDieriwpołudniowejAustraliiużywaspecjalnychpalików
malowanychwewzory-wskazującychkierunekmarszu.Jednaknajczęściejliczysię
spostrzegawczość.Nabardzorzadkozaludnionychobszarachszczególniecennajest
umiejętnośćznajdowaniaśladówdrugiegoczłowieka.świeżenacięcianadrzewach
wskazująpodróżnikowi,żektośpozyskiwałstądmateriałdowyrobutarczylubbume-
rangualbościągałkorę,bypobraćdzikimiód.Niemożeujśćjegouwagipodeptana
trawa,nieprzeoczyśladówpokopaniujamówlubinnychkorzeni,wie,gdzieodsą-
czanowodęzgruntualbowyciąganozziemimałebandikutylubgoanny.Małekupki
wyjedzonychmuszlialbowyrzuconetwarde,niejadalneczęściowoców-szczegóły,
któredlabiałegonicnieznaczą-mówiąAborygenowi,żetutajbiesiadowalijego
pobratymcy.Wreszcieszczekającepsy,krzykibawiącychsiędzieci,wibrującyodgłos
monotonnegośpiewu-toznak,żedochodzidomiejscaobozowiska.
Wymiana,októrejwspomnieliśmy,nigdyniemiałacelówczystohandlowych.
Najczęściejjejobiektembyłyprzedmiotymałowartościowelubbezwartościowe
zekonomicznegopunktuwidzenia.Takieobchodymiałyprzedewszystkimcharak-
terrytualny-byłypowtórzeniemtras,któreprzebyliprzodkowiewczasiestwarza-
niaświata.