Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów

Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-200-4895-7

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

369

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów. Red. Morgulec-Adamowicz, Natalia; Kosmol, Andrzej . Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2015, 369 s. ISBN 978-83-200-4895-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Morgulec-Adamowicz, N.

A2 Kosmol, A.

T1 Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów

PB PZWL Wydawnictwo Lekarskie

PP Warszawa

YR 2015

SN 978-83-200-4895-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 128672, author = "", editor = "Morgulec-Adamowicz, Natalia and Kosmol, Andrzej", title = "Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów", publisher = "PZWL Wydawnictwo Lekarskie", year = "2015", address = "Warszawa", isbn = "978-83-200-4895-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Morgulec-Adamowicz, Natalia

ED - Kosmol, Andrzej

TI - Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów

PB - PZWL Wydawnictwo Lekarskie

CY - Warszawa

PY - 2015

SN - 978-83-200-4895-7

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Morgulec-Adamowicz, Natalia; Kosmol, Andrzej. Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów [baza danych online] Warszawa: PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2015 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/adaptowana-aktywnosc-fizyczna-dla-fizjoterapeutow-natalia-morgulec-adamowicz-128672.

fizjoterapia, aktywność fizyczna, wychowanie fizyczne, motoryczność

Adaptowana aktywność fizyczna (APA – adapted physical activity) to interdyscyplinarna dziedzina wiedzy i działań praktycznych obejmująca m.in.: · rehabilitację, · wychowanie fizyczne, · sport i rekreację...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-200-4895-7

DOI:

Wydawnictwo:

PZWL Wydawnictwo Lekarskie

Rok wydania:

2015

Liczba stron:

369

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Autorzy6
Słowo wstępne10
Wykaz skrótów20
I. Teoretyczne podstawy adaptowanej aktywności fizycznej24
1. Korzenie koncepcji adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol26
1.1. Historia rozwoju adaptowanej aktywności fizycznej26
2. Podstawowe pojęcia w adaptowanej aktywności fizycznej – Andrzej Kosmol, Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik38
2.1. Sport niepełnosprawnych – rekreacja terapeutyczna40
2.2. Aktywność fizyczna, adaptacja, adaptowana aktywność fizyczna (APA), wychowanie fizyczne adaptowane (APE)42
3. Teoria adaptacji – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol48
4. Ekologiczna analiza zadań (ETA) – Andrzej Kosmol, Natalia Morgulec-Adamowicz 55
4.1. Założenia i podstawy teoretyczne55
5. Model funkcjonowania i niepełnosprawności ICF a adaptowana aktywność fizyczna – Bartosz Molik, Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol64
5.1. Podejście Systemowe Ekologicznie Modyfikowane – model SEMA66
6. Psychospołeczne aspekty adaptowanej aktywności fizycznej – Tomasz Tasiemski, Maciej Wilski71
6.1. Koncepcje i pojęcia związane z procesem inicjacji i uczestnictwa w adaptowanej aktywności fizycznej72
6.2. Koncepcje i pojęcia związane z efektami uczestnictwa w adaptowanej aktywności fizycznej77
7. Alternatywne i wspomagające metody komunikacji – Jacek Jarosław Błeszyński84
7.1. Wprowadzenie – podstawowe pojęcia84
7.2. Jak dobierać metodę do potrzeb użytkowników AAC?86
7.3. Znaczenie AAC we wczesnej interwencji komunikacyjnej88
7.4. Wybrane metody AAC91
7.4.1. Język migowy91
7.4.2. Fonogesty94
7.4.3. System Makaton95
7.4.4. PCS, piktogramy97
7.4.5. System komunikacji symbolicznej Blissa99
7.4.6. Metoda ułatwionej komunikacji (FC)101
7.5. Nowe technologie w AAC102
7.5.1. Technologia wspomagająca (AT)103
7.6. Podsumowanie105
8. Praktyka oparta na dowodach naukowych w adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Andrzej Kosmol 109
9. Specjalista adaptowanej aktywności fizycznej – Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik118
II. Główne obszary adaptowanej aktywności fizycznej124
10. Wychowanie fizyczne adaptowane (APE) – Barbara Woynarowska, Grzegorz Bednarczuk 126
10.1. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) – Grzegorz Bednarczuk 128
10.2. Wychowanie fizyczne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE) – Grzegorz Bednarczuk 132
10.3. Zasady kwalifikacji lekarskiej uczniów z zaburzeniami i chorobami przewlekłymi do zajęć wychowania fizycznego – Barbara Woynarowska 134
10.3.1. Cele systemu kwalifikacji lekarskiej do wychowania fizycznego w szkole134
10.3.2. Grupy na zajęciach wychowania fizycznego135
10.4. Organizacja pracy w wychowaniu fizycznym adaptowanym – Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) – Grzegorz Bednarczuk 136
10.5. Strategie nauczania w wychowaniu fizycznym adaptowanym – Grzegorz Bednarczuk140
11. Rekreacja terapeutyczna – Bartosz Molik, Judit Lencse-Mucha146
11.1. Cele i założenia rekreacji terapeutycznej (RT)146
11.2. Planowanie w rekreacji terapeutycznej149
11.2.1. Diagnoza150
11.2.2. Planowanie151
11.2.3. Zastosowanie, interwencja152
11.2.4. Ocena152
11.3. Strategie postępowania wykorzystywane w rekreacji terapeutycznej152
12. Sport niepełnosprawnych – Bartosz Molik, Andrzej Kosmol156
12.1. Ruchy sportowe niepełnosprawnych na świecie (paraolimpijski, olimpiady specjalne, sportu niesłyszących)156
12.2. Zasady kwalifikacji i klasyfikacji zawodników z niepełnosprawnością162
12.3. Ewaluacja w sporcie osób niepełnosprawnych – kontrola procesu treningowego (wskaźników biomedycznych, psychologicznych, sprawnościowych i technicznych)164
12.4. Strategie treningowe wykorzystywane w sporcie niepełnosprawnych (adaptacja przepisów, sprzętu, środowiska i instrukcji)166
13. Turystyka osób z niepełnosprawnością – Natalia Morgulec-Adamowicz, Anna Ogonowska-Słodownik171
13.1. Uwarunkowania prawne turystyki osób z niepełnosprawnością w Polsce172
13.2. Cele i bariery podejmowania turystyki173
13.3. Turystyka osób z niepełnosprawnością w Polsce174
13.4. Strategie postępowania wykorzystywane w turystyce osób z niepełnosprawnością174
III. Adaptowana aktywność fizyczna dla wybranych grup osób ze specjalnymi potrzebami180
14. Osoby z chorobami układu krążenia – Kalina Maria Kaźmierska-Kowalewska182
14.1. Nadciśnienie tętnicze (NT)182
14.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z NT182
14.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z NT183
14.2. Choroba tętnic obwodowych (peripheral arterial disease, PAD)185
14.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z PAD185
14.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z PAD185
14.3. Rozrusznik serca (RS) i wszczepialny kardiowerter-defibrylator (implanted cardioverter defibrillator, ICD)187
14.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z RS i ICD187
14.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z RS i ICD187
14.4. Ortotopowa transplantacja serca (orthotopic heart transplant, OHT)189
14.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób po OHT189
14.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po OHT191
15. Osoby z chorobami układu oddechowego – Izabela Rutkowska 194
15.1. Astma194
15.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z astmą194
15.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z astmą195
15.2. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)197
15.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z POChP197
15.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z POChP198
15.3. Mukowiscydoza (cystic fibrosis, CF)198
15.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z CF198
15.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z CF199
15.4. Transplantacja płuc200
15.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną u osób po transplantacji płuc200
15.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po transplantacji płuc200
16. Osoby z chorobami nerwowo-mięśniowymi – Natalia Morgulec-Adamowicz,Anna Ogonowska-Słodownik204
16.1. Uszkodzenie rdzenia kręgowego (URK)204
16.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z URK204
16.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z URK205
16.2. Stwardnienie rozsiane (SM)206
16.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób ze stwardnieniem rozsianym206
16.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób ze stwardnieniem rozsianym206
16.3. Dystrofia mięśniowa (DM)207
16.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dystrofią mięśniową207
16.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dystrofią mięśniową207
16.4. Padaczka208
16.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z padaczką208
16.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z padaczką209
16.5. Mózgowe porażenie dziecięce (MPD)209
16.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z mózgowym porażeniem dziecięcym209
16.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z mózgowym porażeniem dziecięcym210
16.6. Choroba Parkinsona211
16.6.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą Parkinsona211
16.6.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą Parkinsona211
17. Osoby z chorobami metabolicznymi, immunologicznymi i hematologicznymi – Jolanta Marszałek216
17.1. Cukrzyca216
17.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z cukrzycą216
17.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z cukrzycą217
17.2. Otyłość219
17.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z otyłością219
17.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z otyłością219
17.3. Niedokrwistość220
17.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z niedokrwistością220
17.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z niedokrwistością221
17.4. AIDS221
17.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z AIDS221
17.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z AIDS222
17.5. Choroba nowotworowa223
17.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą nowotworową223
17.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą nowotworową223
18. Osoby z chorobami ortopedycznymi – Kalina Maria Kaźmierska-Kowalewska, Jolanta Marszałek227
18.1. Osteoporoza227
18.1.1. Problemy i zalecenia związane z aktywnością fizyczną osób z osteoporozą227
18.2. Choroby reumatyczne229
18.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą reumatyczną229
18.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą reumatyczną230
18.3. Amputacje kończyn dolnych232
18.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną u osób po amputacjach232
18.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób po amputacjach233
19. Osoby z zaburzeniami poznawczymi, psychicznymi i sensorycznymi – Anna Ogonowska-Słodownik, Izabela Rutkowska236
19.1. Osoby z dysfunkcją wzroku236
19.1.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dysfunkcją wzroku236
19.1.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dysfunkcją wzroku237
19.2. Osoby z dysfunkcją słuchu239
19.2.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z dysfunkcją słuchu239
19.2.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z dysfunkcją słuchu239
19.3. Choroba Alzheimera241
19.3.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z chorobą Alzheimera241
19.3.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z chorobą Alzheimera242
19.4. Niepełnosprawność intelektualna243
19.4.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną osób z niepełnosprawnością intelektualną243
19.4.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla osób z niepełnosprawnością intelektualną243
19.5. Rozwojowe zaburzenia koordynacji (developmental coordination disorder, DCD) – dyspraksja, niezborność ruchów, dysharmonia rozwoju motorycznego245
19.5.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną dzieci z DCD245
19.5.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla dzieci z DCD245
19.6. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (attention deficit hyperactivity disorder, ADHD)246
19.6.1. Problemy związane z aktywnością fizyczną dzieci z ADHD246
19.6.2. Zalecenia dotyczące aktywności fizycznej dla dzieci z ADHD247
IV. Przykłady dobrych praktyk w adaptowanej aktywności fizycznej 252
20. Terapia w środowisku wodnym – Anna Ogonowska-Słodownik254
21. Hipoterapia – Natalia Morgulec-Adamowicz 266
22. Program Treningu Aktywności Motorycznej (MATP) Olimpiad Specjalnych – Waldemar Skowroński276
23. Nordic walking – Izabela Rutkowska 287
24. Snoezelen – sale doświadczania świata – Natalia Morgulec-Adamowicz 299
25. Transplant Games – Anna Ogonowska-Słodownik 304
26. Igrzyska Sportowe „Onko-Olimpiada” – Waldemar Skowroński308
27. Program MOVE – szansa na mobilność przez edukację/doświadczenie – |Izabela Rutkowska313
Skorowidz osobowy324
Skorowidz rzeczowy 325
Aneks 1 – Barbara Woynarowska330
Aneks 2 – Natalia Morgulec-Adamowicz, Bartosz Molik 342
Literatura348

Korzeniekoncepcjiadaptowanejaktywnościfzycznej

nosprawnością(specjalnymipotrzebami)nowefaktyiprawidłowości.Efektemtakiej

sytuacjijestmożliwośćróżnorodnegointerpretowaniahistoriiiprzeszłościAPAoraz

postrzeganiajejkształtuzrozmaitychperspektyw.Dlategowpiśmiennictwiedoty-

czącymAPAmożnaspotkaćsięzezróżnicowanąterminologią,deﬁnicjamiiznaczeniem

koncepcjiAPA(HutzleriSherrill,2007).RównieżwPolsceautorzyużywająwielu

określeńdlaoddaniaangielskiegoterminuadaptedphysicalactivity(APA),tłumacząc

gojakoadaptowanąaktywnośćﬁzyczną(MorguleciKosmol,2006),dostosowaną

aktywnośćruchową(Kowalik,2009)czyaktywnośćruchowąadaptacyjną(Sucha-

nowskiiOkulczyk,2012).Wszyscyautorzystarająsięodpowiedniouargumentować

wybórzastosowanegotłumaczenia,odwołującsiędominimówprogramowychMini-

sterstwaNaukiiSzkolnictwaWyższego,konsultacjizjęzykoznawcami,przyjętej

wczyjejśopiniiobowiązującejwPolsceterminologiibądźsubiektywnegoodczucia

natemattłumaczenianajęzykpolskiterminówzawartychwnazwieAPA.Wniniejszym

podręcznikuprzyjętotłumaczenienadaptowanaaktywnośćﬁzyczna”orazwykorzy-

stanoangielskiskrótAPAzgodniezrekomendacjąPolskiegoTowarzystwaNaukowe-

goAdaptowanejAktywnościFizycznej(PTN-AAF).

Jednozciekawszychujęćhistorycznegoobrazupostrzeganiaosóbzespecjalnymi

potrzebamiprzedstawiłPollowayiwsp.(1996)wpostacianalizyczterechparadyg-

matów,któreodnosząsiędowartości,postaw,oczekiwańiwydarzeńwXXw.

wpływającychnadeﬁnicje,terminologięikoncepcjezwiązanezAPA(Reid,2003).

Paradygmatudogodnień(Facility-basedParadigm)charakterystycznybyłdla

pierwszejpołowyXXw.,okresu,wktórymkoncentrowanosięgłównienaosobach

niepełnosprawnychumieszczanychwzakładachiszkołachspecjalnych.Wypraco-

wanomodel,któregogłównymzałożeniembyłostworzenieudogodnieńdlaosób

niepełnosprawnych.Wrzeczywistościjednakdoprowadziłotodoizolacjitychosób

iograniczeniaichpodstawowychinterakcjispołecznych.Paradoksalnieprzyjęta

formasegregacjiznakomiciechroniłaspołeczeństwoprzedzmierzeniemsięzpro-

blemamizwiązanymizosobaminiepełnosprawnymi.Specjaliścipodkreślali,że

odrębnaedukacjadladziecipełno-iniepełnosprawnychjestuzasadnionaninnością”.

DzieciniepełnosprawneuważanebyłyzaniezdolnedouczestnictwawWF.Obowią-

zującywtymczasiemodelmedycznywzakresieaktywnościﬁzycznejprzewidywał

działaniaopartegłównienaterapiićwiczeniamikorekcyjnymi(correctivetherapy),

odnoszącymisięprzedewszystkimdowadpostawy,zaburzeńsprawnościizdrowia.

Terapiakorekcyjnaskupiałasięnałagodzeniuobjawówﬁzycznychi/lubortopedycz-

nych.Pozostałeaspektyzwiązanezkorzyściamipłynącymizpodejmowaniaaktyw-

nościﬁzycznejbyłyignorowane.Medycznaperspektywakorektywywynikałazhi-

storycznegofaktuzdominowaniapoczątkówWFprzezlekarzy,dlaktórych

ćwiczeniasłużyłyleczeniuﬁzycznychobjawówniepełnosprawności.Analizującten

okres,należyzauważyć,żeodznaczałsięonizolacjąizaniedbanieminteresówosób

niepełnosprawnych.Opartybyłnamodelumedycznym,wktórymosobapostrzega-

nabyłajedyniejakopacjentwymagającyterapiikorekcyjnej(Reid,2003).

Paradygmatusługowości(Service-basedParadigm)ujawniłsięwlatach50.XXw.

Pojawieniesięwjednymokresiedużejliczbyosóbniepełnosprawnychwwyniku

Brak wyników

Adaptowana aktywność fizyczna dla fizjoterapeutów

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra