Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sięnaświat,orazadministracjętrzebarozpatrywaćwoderwaniuodpolityki.Pierw-
szatezasłużyłaogólnemurozwojowinaukioadministrowaniu,adrugaokreślała
jejzakres,włączającdońadministracjępublicznąiprywatną(przydostrzeżeniu
jednakpewnejspecyfikiadministracjipublicznej),leczwyłączajączagadnienia
naturyściślepolitycznej.
ReprezentowaneprzezWilsonapodejścieumożliwiło–typowedlapóźniej-
szejnaukiamerykańskiej–rozpatrywaniezagadnieńadministracjipublicznejw
kontekścieogólnychproblemówadministrowaniaczyzarządzania,azatemszero-
kieotwarcienaukiadministracjinaproblematykękształtującejsięnaukiozarzą-
dzaniu(ScientificManagement,ManagementScience).Wrezultacie,naukaoad-
ministracjipublicznejmogła,utożsamiającsięznaukązarządzaniapublicznego,
absorbowaćwątkimyślowekolejnychnurtównaukiorganizacjiikierowaniaczy
naukizarządzania:nurtufizjologicznego(FrederickWinslowTaylor,1856-1915),
kierunkuhumanrelations(EltonMayo,1880-1949)czynurtubadaniaprocesów
podejmowaniadecyzji(HerbertAlexanderSimon,ur.1916).Zarazemuwzględ-
niałaonacorazwięcejwątkówmyślisocjologicznejipolitologicznej,zwracając
uwagęnato,żeumacnianiesiętego,coodconajmniejlattrzydziestychXXw.
nazywano„państwemadministracyjnym”,oznaczałokoniecznośćtraktowaniaad-
ministracjijakoważnegoelementusystemuwładzy.Wkilkakrotniewydawanym,
całkiemwspółczesnym,podręcznikuB.GuyPetersaThePoliticsofBureaucracy*,
dobitniestwierdzasię,żeadministracjapozostajenajtrwalszymelementemmecha-
nizmówsprawowaniawładzy”[Peters1999,s.15].
Godneuwagijestto,żenamyślamerykańskąistotniewpłynęłamyślfrancu-
skiegoinżynieraHenriFayola(1841-1925),twórcytzw.administracyjnegonurtu
teoriiorganizacji.AdministracjaoznaczaładlaFayolaracjonalnekierowaniewszel-
kimiinstytucjami,zarównopublicznymi,jakiprywatnymi.Autortenposzukiwał
cechwspólnychtakrozumianejadministracji(Administrationindustrielleetgene-
rale,1917),starającsięodnosićogólneprawidłowościdospecyfikiadministracji
publicznej(referatLadoctrineadministrativedansl’Etat,1923,[Fayol1947].Jego
myśl,stanowiącaswoistypomostmiędzypowstającąnaukąozarządzaniuadaw-
niejszymiujęciaminaukiadministracji,byłarównieżbardzopopularnawmiędzy-
wojennejEuropie.Wywarłanp.istotnywpływnapolskieprojektyreorganizacji
administracji,wypracowaneprzezKomisjędlaUsprawnieniaAdministracjiPu-
blicznejprzyPrezesieRadyMinistrów,któradziałaławlatach1928-1933[Mate-
riały1933]oraznaogólnetezydotycząceprawidłowejorganizacjipracyrządu[Ma-
gyary1937].
MimopopularnościmyśliFayolatakżewEuropie,odrębnaodprawaadmini-
stracyjnego–choćniekoniecznienieprawnicza–naukaadministracjizaczęłasię
definitywniekształtowaćwEuropiedopieropoIIwojnieświatowej.Nigdziejesz-
czeniepokonałaonawspomnianegojuż„kryzysuidentyfikacji”,wciążposzukując
właściwychsobiemateriiimetodbadawczych.Ztegopowodujesttonaukazjed-
*
DostępnymczytelnikowipolskiemupodtytułemAdministracjapublicznawsystemiepoli-
tycznym,Warszawa1999.
23
