Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Wstęp
nencie.Narracjeztekstówźródłowychbędąinterpretowanewramachnsie-
ci,wewnątrzktórychtereprezentacjeodgrywająswojąrolę”,czylijapoń-
skiegotłageopolitycznegoiideologicznego,copozwolinawykazanie,że
japońscyautorzynieprzyjmowaliiniepowielalibezkrytycznieideizagra-
nicznych.Wrazzezmianamiwsytuacjikraju-naprzykładstopnioworo-
snącąodprzełomuokresuEdoiMeijidostępnościąmateriałównatemat
świataczynowymitrendamiintelektualnymi,jakideancywilizacjiioświe-
cenia”(bunmeikaika)wewczesnymMeiji-zauważalnystałsięprocesada-
ptowanianiektórychelementówsposobówreprezentacjipostacisubsaha-
ryjskichAfrykanówdojapońskichkontekstów.
Wybórpodręcznikówgeograficznychjakogłównegomateriałuźródło-
wegopodyktowanyjestprzekonaniem,żepracetegorodzajumogąstano-
wićnietylkocenneźródłodlaocenystanuwiedzyprzekazywanejkolejnym
pokoleniom,alerównieżprzybliżyćdyskursywśrodowiskachakademic-
kichiintelektualnychiwśródszerszychmaswdanymspołeczeństwie.
AvrilM.C.Maddrellwartykulestanowiącymanalizękwestiirasyoraz
płciwbrytyjskichpodręcznikachwokresie1830-1918piszenatentemat
następująco:
TekstyszkolnezgeografiiwXIXiwczesnymXXwiekutworząistotnykom-
ponentwgeograficznymdyskursietegookresu,łączącpraceakademików,to-
warzystwnaukowych,podróżników,edukatorówiwydawcówzgeograficz-
nąwyobraźniądzieciwdomachiszkołach.Stanowiąnietylkofascynujące
repozytoriumówczesnejwiedzygeograficznej,aletakżepodejśćdonaucza-
nia,praktykkulturowychitekstualnych,ijakotakie,częstozawierająwartości
inormyaktualnewczasieichpisania.Stądtetekstysąnietylkoczęściąare-
nygeograficznejczyedukacyjnej,aletakżeszerszychdyskursówpolitycznych
ispołecznychepokiiodzwierciedlająprzeważającealbodopierowyłaniające
sięwartościiideały,któremożnaopisaćjakohegemonicznebądźalternatywne
lubopozycyjne/kontrhegemonicznedyskursy.(Maddrell1998:81)
WJaponiiwanalogicznymokresiepodręcznikidogeografiistanowią
zjednejstronydogodneźródłodlaanaliztrwającegoodokresuEdo,acz-
kolwiekwokresieMeijiznaczniebardziejintensywnegoikompleksowe-
go,procesutransferuiprzetwarzaniawiedzyzobcychźródeł.Zdrugiej,
wkontekściewydarzeńizmianwwymiarachspołecznym,ekonomicznym,
politycznymczyedukacyjnymdokońcadrugiejwojnyświatowej,podręcz-
nikiwpewnymstopniudająwglądwstanzmieniającychsiędyskursów
