Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa

Wiesław Lizak

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7383-594-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

526

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Lizak, Wiesław. Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2012, 526 s. ISBN 978-83-7383-594-8

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Lizak, W.

T1 Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa

PB Wydawnictwo Naukowe Scholar

PP Warszawa

YR 2012

SN 978-83-7383-594-8

Bibliografia BibTex:

@Book{ 138941, author = "Lizak, Wiesław", editor = "", title = "Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Scholar", year = "2012", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7383-594-8" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Lizak, Wiesław

ED -

TI - Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa

PB - Wydawnictwo Naukowe Scholar

CY - Warszawa

PY - 2012

SN - 978-83-7383-594-8

ER -

Netografia (standard APA):

Lizak, Wiesław. Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2012 [dostęp: 17 06 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/afrykanskie-instytucje-bezpieczenstwa-wieslaw-lizak-138941.

Świat pozimnowojenny charakteryzuje się dużą dynamiką ról i pozycji międzynarodowych poszczególnych państw oraz grup państw w ramach istniejącego ładu międzynarodowego. Procesy przemian zachodzą także na kontynencie afrykańskim, dotychczas postrze...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7383-594-8

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2012

Liczba stron:

526

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Rozdział1
Rozdział2
Rozdział3
Rozdział4
Rozdział5
Rozdział6
Rozdział7
Rozdział8
Wykaz skrótów9
Wstęp17
Wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa w Afryce32
1.1. Afrykańskie granice33
1.2. Sprzeczności etniczno-kulturowe42
1.3. Gospodarka a afrykańskie69
1.4. Słabość instytucji państwa81
1.5. Ewolucja percepcji wyzwań i zagrożeńdla bezpieczeństwa w Afryce99
2.1. Jedność Afryki – geneza i ewolucja idei103
Geneza afrykańskiego regionalizmu103
2.2. Kształtowanie się regionalnego mechanizmu współpracy w Afryce119
2.3. Powstanie Organizacji Jedności Afrykańskiej135
3.1. OJA jako organizacja bezpieczeństwa regionalnego142
3.1.1. Cele i zasady OJA142
OJA a problemy bezpieczeństwa w Afryce w okresie zimnej wojny142
3.1.2. Organy OJA149
3.2. Działania na rzecz dekolonizacji157
3.3. Działania na rzecz regulowania sporów i konfliktów165
3.3.1. Działania mediacyjne168
3.3.2. Operacje pokojowe – misja w Czadzie172
3.4. Kształtowanie się regionalnego mechanizmu ochrony praw człowieka184
4.1. Przesłanki ewolucji koncepcji i mechanizmów współpracy regionalnejw ramach OJA191
Ewolucja OJA jako organizacji bezpieczeństwa regionalnegopo zimnej wojnie191
4.2. Aktywizacja OJA po zakończeniu zimnej wojny – misje OJAw Rwandzie200
4.3. Powstanie Mechanizmu Prewencji, Opanowywaniai Rozwiązywania Konfliktów207
4.4. OJA wobec wyzwań epoki pozimnowojennej –poszukiwanie nowych rozwiązań219
4.4.1. Działania na rzecz stworzenia sił pokojowych221
4.4.2. Działania na rzecz pokoju w ramach Mechanizmu Prewencji,Opanowywania i Rozwiązywania Konfliktów226
4.5. Działania na rzecz utworzenia strefy bezatomowej w Afryce236
5.1. Przesłanki powstania Unii Afrykańskiej243
Powstanie Unii Afrykańskiej243
5.2. Powstanie Unii Afrykańskiej250
5.3. Formalnoprawne ramy działania Unii Afrykańskiej –powstanie Rady Pokoju i Bezpieczeństwa256
5.3.1. Cele Unii Afrykańskiej256
5.3.2. Zasady Unii Afrykańskiej262
5.3.3. Organy Unii Afrykańskiej271
5.3.3.1. Zgromadzenie Unii271
5.3.3.2. Rada Wykonawcza272
5.3.3.3. Wyspecjalizowane Komitety Techniczne273
5.3.3.4. Parlament Panafrykański274
5.3.3.5. Trybunał Sprawiedliwości276
5.3.3.6. Instytucje finansowe277
5.3.3.7. Komisja280
5.3.3.8. Komitet Stałych Przedstawicieli281
5.3.3.9. Rada Gospodarcza, Społeczna i Kulturalna282
5.3.4. Powstanie Rady Pokoju i Bezpieczeństwa i jej kompetencje283
5.4. Koncepcje reformy mechanizmów współpracyw ramach Unii Afrykańskiej290
6.1. Rozwiązywanie sporów i konfliktów300
Aktywność Unii Afrykańskiej na rzecz stabilności,pokoju i bezpieczeństwa300
6.2. Afrykańskie siły pokojowe308
6.3. Misje pokojowe Unii Afrykańskiej320
6.3.1. Misja pokojowa w Burundi (AMIB)320
6.3.2. Misja Unii Afrykańskiej w Sudanie (AMIS)325
6.3.3. Misja Unii Afrykańskiej w Somalii (AMISOM)340
6.4. Promowanie demokracji, praworządności i zasad dobrego rządzenia347
6.5. Prawa człowieka w działalności UA355
6.6. Działania w sferze społeczno-gospodarczej – NEPAD360
7.1. Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Zachodniej – ECOWAS375
7.1.1. Powstanie i ewolucja ECOWAS375
Afrykańskie organizacje subregionalne i ich rolaw kształtowaniu bezpieczeństwa375
7.1.2. Problemy bezpieczeństwa w pracach ECOWAS379
7.1.3. Misja ECOMOG w Liberii383
7.2. Południowoafrykańska Wspólnota Rozwoju – SADC392
7.2.1. Geneza i ewolucja współpracy w subregioniepołudniowoafrykańskim392
7.2.2. Mechanizmy współpracy SADC w sferze bezpieczeństwa397
7.2.3. Operacja „Boleas” w Lesotho402
7.3. Inne organizacje subregionalne408
7.3.1. Unia Arabskiego Maghrebu – AMU408
7.3.2. Wspólnota Państw Sahelu i Sahary – CEN-SAD411
7.3.3. Wspólnota Gospodarcza Państw Afryki Środkowej –CEEAC/ECCAS415
7.3.4. Międzyrządowa Władza do spraw Rozwoju – IGAD420
7.3.5. Wspólnota Wschodnioafrykańska – EAC425
7.3.6. Wspólny Rynek Afryki Wschodniej i Południowej – COMESA428
8.1. Ewolucja regionalnego systemu bezpieczeństwa435
Zmienność i ewolucja afrykańskiego systemu bezpieczeństwa435
8.2. Czynniki ewolucji afrykańskiego systemu bezpieczeństwa451
8.3. Efektywność działań regionalnych instytucji bezpieczeństwa463
Zakończenie468
Bibliografia472
Indeks osobowy508
Mapy518

WyzwaniaizagrożeniadlabezpieczeństwawAfryce

terytorialnybyłprzedewszystkimfunkcjąinteresówmocarstwowychFrancji,

WielkiejBrytanii,Niemiec,Portugalii,Belgii,WłochczyHiszpanii,agranice

nowotworzonychjednostekgeopolitycznychstanowiływypadkowątychżeinte-

resów.Afrykańskiegranicepowstawałyprzynzielonymstoliku”-wytyczanear-

bitralnieprzezdyplomatówmocarstwkolonialnych,bezuwzględnianiawoliipo-

trzebludówzamieszkującychtamteziemie3.Symbolicznymwyrazempolityki

nrozdrapywania”Afrykistałasiękonferencjaberlińskazlat1884-1885,zwoła-

nawcelurozstrzygnięciakolonialnychsporówikonﬂiktównarosłychwprocesie

podbojuterytoriówpołożonychwdorzeczachdwóchwielkichrzekafrykańskich

-KongaiNigru.Przedstawicieleczternastuobecnychnakonferencjipaństw

podjęliszeregdecyzjiustalającychregułygryoustanowieniekolonialnejwładzy

nadspornymiterytoriamiwimięwłasnychinteresów,kierującsięprzedewszyst-

kimzasadąpierwszeństwanazdobytychziemiachirównowagiwpływów4.Wten

sposóbstworzonoprzesłankidlaukształtowanianowejmapypolitycznejkonty-

nentu,którawniewielkimstopniuuwzględniaładotychczasowąewolucjępro-

cesówpaństwowotwórczychwAfryce,aktóraprzetrwałapraktyczniebezwięk-

szychzmiandoczasówwspółczesnych5.

WiekXX,azwłaszczaokrespoIIwojnieświatowej,toepokakształtowa-

niasięnaobszarachkolonialnychnacjonalizmów,któreleżałyuźródełnaro-

dzinruchównarodowowyzwoleńczych.ProcestenzachodziłwAfrycewprze-

strzenigeopolitycznejjednostekterytorialnychzrodzonychprzezkolonializm.

Żądanianarodowowyzwoleńczeformułowanebyływzdecydowanejwiększo-

ściprzypadkówprzezlokalneruchyipartiepolitycznewodniesieniudocałości

terytoriumadministrowanegoprzezdanąmetropolię.Ukształtowanewokresie

kolonialnymjednostkigeopolitycznestawałysiępunktemodniesieniadlapro-

3Jakoilustracjętegostwierdzeniaprzykładowomożnapodaćfakt,iżWielkaBrytaniazawarła149

traktatówgranicznychorozgraniczeniustrefwpływówwAfrycezFrancją,25-zNiemcami,ok.30

-zPortugalią.Zob.MarcFerro,Historiakolonizacji,przeł.MichałCzajka,OﬁcynaWydawniczaVolu-

men,DomWydawniczyBellona,Warszawa1997,s.89.

4Jednaznajważniejszychdecyzjitampodjętychustanawiałaspecyﬁcznytwórkolonialny-Wol-

nePaństwoKongotworząceuniępersonalnązmonarchiąbelgijską-wistocieokreślaneczęstojako

prywatnawłasnośćkrólaLeopolda.Por.WiesławDobrzycki,Historiastosunkówmiędzynarodowych.

1815-1945,WydawnictwoNaukoweScholar,Warszawa2003,s.305-308.

5ModyﬁkacjęukształtowanegonaprzełomiewiekówXIXiXXterytorialnegostatusquowAfry-

cestanowiłpodziałpomiędzymocarstwazwycięskiewIwojnieświatowej(Belgię,Francję,Wielką

BrytanięiZwiązekPołudniowejAfryki)terytoriówodebranychpokonanymNiemcom.Szerzejnate-

matkonferencjiberlińskiejijejkonsekwencjizob.MarcFerro,Historia…,op.cit.,s.87-91;por.też:

PhilipCurtin,StevenFeierman,LeonardThompson,JanVansina,HistoriaAfryki,przeł.MarekJannasz,

WydawnictwoMarabut,Gdańsk2003,s.552.Interesującąanalizękonferencjiberlińskiejijejkonse-

kwencjizawieraopracowanieJohnaD.Hargreavesa,którywskazał,iżwistociejejrolajestprzeceniana.

Postanowieniakonferencji-jegozdaniem-wrzeczywistościmiałymniejszy,niżsiępowszechnieuwa-

żawpływnaostatecznykształtgeopolitycznejmapyAfrykiepokikolonialnej.Zob.JohnD.Hargreaves,

PreludetothePartitionofWestAfrica,Macmillan&Co.,London1963,s.334-338,przedrukodpowied-

niegofragmentuw:RobertO.Collins(red.),ThePartitionofAfrica:IllusionorNecessity,JohnWiley&

Sons,NewYork1969,s.104-107.

Brak wyników

Afrykańskie instytucje bezpieczeństwa

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra