Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II.MistycznaGrecjaJuliuszaSłowackiego
WIELKIENADZIEJE
OstatniesłowaPodróżydoZiemiŚwiętejzNeapolu,greckiegopo-
ematuSłowackiego,towielkiepożegnaniezGrecją,wktórym
opróczstałejfascynacjitymnwiekopomnymkrajem”słyszalnajest
jednaknutapewnegozawodu,tonacjazawiedzionychnadzieiinie-
spełnionychoczekiwań:
Słońce…jużbyłobliskieswegowstania;
Myślałem,żewtymwiekopomnymkraju
Staniewpiorunach–jakBógnaSynaju.1
(P
.IX,w.148–150)
Poetyckisenstegoobrazutowielkieoczekiwanienaotwarciekul-
turygreckiejkuTranscendencjiizawód,żetunwszystkozamknięte
nawiekoweblizny”,żeświattenzastygłinieprzemieniłsię,nie
przekształcił,żepodróżnynieprzeżyłtuodrodzeniaiżeBógjakby
zapomniałoGrecji,żeobjawiłsię,przemówiłgdzieindziej,naSy-
naju,wZiemiŚwiętej…
Pożegnanietomożebyćczytanejakoswoistarekapitulacjapo-
dróżniczegospotkaniaSłowackiegozHelladą,któreniejakowchło-
nęłowsiebiedawniejsze,imaginacyjne,bajroniczne,ciemnewy-
obrażenietegokrajuzwcześniejszychpowieścipoetyckichautora
Lambra.GrecjanapotkanaprzezpoetęwjegopodróżynaWschód
jestnacechowanamelancholią,tęsknotąinostalgią.Tomelancholia
określapodstawowątonacjęspotkaniaznojczyznąmężównieśmier-
telnejchwały”2poety,którybłąkasiępopolachbitewnychiwśród
mogiłrealnychiimaginacyjnych,wśródgrobówbohaterówgrec-
kichipolskich,wwyobraźniinarealnej,greckiejziemi.Błąkasię
takżewewłasnejprzeszłości,przywołując–asocjacyjnieiczęstobez
widocznegoporządku–obrazypamięcinarodowejipamięciwłas-
nej–indywidualnejizbiorowej,niemalwszystkietworzącekraj-
obrazspustoszony,zamarły,ruinowy,rozpiętymiędzyznakamiidyl
li
niemożliwejaznakamitragicznościhistorycznegolosuczłowieka.
Tabiegunowość,międzyarkadyjskościąatragicznością,wi
doczna
wprzedstawieniachGrecji,aleteżwobrazieżyciapoety-po
dróżnego