Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
II.mIstycznagrecjajulIuszasłowacKIego
mia,bywieśćichdonowej,polsko-słowiańskiejojczyzny18.ToPol-
skapozwalaświatugreckiemurozwinąćsię,zmienić…ItoPolska
podejmujeduchowedziedzictwogreckie,przekształcajeiprzemienia,
prowadzącwistocietęsamącoGrecywalkę–wkrainieDucha…
IDEAGRECKAIIDEAPOLSKA–DWALKAOŚWIAT
WKRAINIEDUCHA”
Szukającwłaściwychposzczególnymnarodomidei,którezapew-
niająimtożsamośćinieśmiertelność,Słowackipiszeoideigreckiej
jakosilekrystalizującejsięwczasiewalk,mającychsensnietylko
politycznyczymaterialny,aleprzedewszystkimduchowy:
nGrecka
ideazperskąsiębiłynapowietrzujakdwajaniołowie,gdyMaraton,
TermopyleiPlateabyływidzialnymitejwalkiznakamiidowiodły,
żeświatliczbyczęstokroćjestwodwrotnymstosunkudosił,które
walcząoświatwkrainieducha”19.Słowaonideigreckiej”prowadzą-
cejnnapowietrznąwalkę”znideąperską”powtórzypoetawinnym
tekście,bardzoważnymwporządkunaszychrozważań,wdrugim
liściedoksięciaCzarto
ryskiego.Słowackipowrócitudotegowątku,
alezamiastPersjipo
jawisięwtymliścieczytelnydlaPolakówobraz
nimperialnego”,cielesnego,materialnegoRzymu,oczywiściejedno-
znacznieprzywołującegonamyślRosję.
SłowackinapisałobalistydoksięciaCzartoryskiegowroku1846,
pierwszyznichopublikował,drugipozostawiłwrękopisie.Drugi
różnisięodpierwszegoekstremalnościąujęciaibrawurowąprezen-
tacjąprzezpoetęjegoantropologiimistycznej(czymożepolity
ki
mistycznej?).Możnazaryzykowaćprzypuszczenie,żewtejbezkom-
promisowościiodwadzeujęciakryjesięprzyczynanieopublikowa-
niatekstuprzezSłowackiego.Listyteczytanesąnajczęściejjako
świadectwobardzodoraźnychcelówdziałańpoety,podejmowanych
wniespokojnympolitycznieispołecznieroku1846.Juliusz
Kleiner
takcharakteryzujeaktualnywymiarwypowiedziSłowackie
go:nPo-
średnioitabroszurapolitycznałączyłasięzwypadkamiaktualnymi.
Gdypodkonieclutegoizpoczątkiemmarca[1846–M.K.]wieści
onowympowstaniuwstrząsnęłyemigracją,zwolennicyAdama
Czartoryskiegowystosowalidoniegoadres,składającywręcejego
przewodnictwonarodu.[…]Słowackipostanowiłbezimiennierzu-
cićnaszalęideęswojąipowiedziećksięciu:«Stańnaczelenarodu–
alejakorzecznikideinowej,wyższejnadkierunkistronnictw»”.Po-
etan«republikaninzducha»oskarżałsędziwegopotomkaJagiello-
