Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AgnieszkaBógdał‑Brzezińska
podmiotowiwsystemieświatowymiuczestnicząwrelacjachwładzyzinny-
mipodmiotami”1.ZazwolennikamiteoriiintegracjiYoungpowtórzyłtezę
nieefektywnościinstytucjipaństwowychwsferzezaspokajaniapotrzebjednos-
tkiwniepolitycznychiniewojskowychobszarachbezpieczeństwa.Rozbież-
nośćmiędzyrosnącymznaczeniemsoftpoweripolitykązaprzeczaniatemu,
stosowanąprzezpaństwanarodowe,pogłębiała-zdaniemYounga-świato-
wąanarchię,powstrzymującpostęp2.Analizującdyskursneoliberalnychtrans-
nacjonalistów,doktórychrównieżsięzaliczał,wskazałnarolęorganizacji
ikorporacjidziałającychwsektorzeświatowejgospodarkiitechnologii.
Jeśliprzyjmiemy,żeaktoremmiędzynarodowymjestnkażdypodmiot,który
odgrywamożliwądozidentyfikowaniarolęwstosunkachmiędzynarodo-
wych”3,trzebabędzierozważyć,jakdaleceautonomicznyjestówaktorzarów-
nowswoichzamiarach,jakrównieżwskaliizakresieodgrywanejprzezsiebie
roli.M.P
.Sullivannapoczątkulat80.XXw.zauważał,żewszystkiepodmioty
niepaństwowesąsuwerenne,sąniezależnymibytami4.Wlatach90.XXw.część
debatyostatusieaktorówmiędzynarodowychzostałaukierunkowananajed-
nostkę,przyczymwewczesnejepocepostzimnowojennejzagadnienietopo-
dejmowanozostrożnościąikomentowanokrytycznie,wskazującnaprzy-
padkowąidoraźnąrolęosóbwstosunkachmiędzynarodowych5.Jużwówczas
retrospektywneopracowanieGustaafaGeeraertsapt.AnalyzingNon-StateAct-
orsinWorldPolitics6podsumowałostanowiskapowtarzającesięwgłównych
paradygmatachteoriistosunkówmiędzynarodowychnatematpodmiotów
lubaktorówniepaństwowych.Ichrozwinięcieznajdziemynp.uKarenMin-
gstwuproszczonympodzialenatrzynajbardziejkluczowetypyaktorówmię-
dzynarodowychwkolejnościrangi:państwo,jednostkęiorganizacjemiędzy-
narodowe7.RadovanVukadinovićuważałzkolei,żewłaściwymokreśleniem
1
O.R.Young,TheActorsinWorldPolitics,[w:]J.N.Rosenau,B.VincentDavis,M.A.East,
TheAnalysisofInternationalPolitics,NewYork1972,s.140.
2
3
Ibidem,s.125,128.
G.Evans,J.Newnham,TheDictionaryofWorldPolitics:AReferenceGuidetoConcepts,
IdeasandInstitutions,NewYork,London,Toronto1990,s.6.
4
M.P
.Sullivan,Transnationalism,PowerPoliticsandtheRealitiesofthePresentSystem,
[w:]M.Williams,InternationalRelationsintheTwentiethCentury,London1989,
s.255-274.
5
Por.J.N.Rossenau,TurbulenceinWorldPolitics:ATheoryofChangeandContinuity,
Princeton1990.
6
G.Geeraerts,AnalyzingNon-StateActorsinWorldPolitics,nPolePaperSeries”1995
(October),vol.1,no.4,http://poli.vub.ac.be/publi/pole-papers/pole0104.htm(dostęp:
21.02.2020r.).
7
K.Mingst,Podstawystosunkówmiędzynarodowych,Warszawa2006,s.103,139,163.
12
