Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałI
państwanarodowego.Ztegopowoduniektórepodmiotysubpaństwowetraktu-
jąwspółczesnąparadyplomacjęwkategoriachpowrotudominionychtradycji
inodzyskiwania”utraconychprzywilejów.Dlategoteżglobalizacjęuznaćnale-
żynietylezaczynnikprzyczynowo-skutkowymiędzynarodowejaktywności
regionów,ilezaczynnikumożliwiający-zwłaszczadziękinusieciowieniu”
świata,postępowiwsferzełącznościitransportu,rozwojowinowychinstytucji
międzynarodowych-podmiotomsubpaństwowymrozwinięcieichkontaktów
zzagranicąwsposóbbardziejzróżnicowanyizintensyfikowanywporównaniu
dookresuwcześniejszego80.Ponadtoglobalizacjasamawsobienieułatwia
zrozumieniaprzestrzennegozróżnicowaniamiędzynarodowejaktywnościpod-
miotówsubpaństwowych.Otwartośćnakontaktyześrodowiskiemzewnętrznym
niemusiautomatycznieoznaczaćswobodynawiązywaniairozwijaniawspół-
pracymiędzynarodowejwzakresieikierunkachpożądanychprzezspołeczności
regionalneilokalne.
WedługKincaidazagłównyczynnikprzyczynowo-skutkowydziałalności
paradyplomatycznejuznaćnależyswobodędziałania,jakąstwarzajądemokra-
tycznysystempolitycznyorazgospodarkawolnorynkowa.Wsytuacjibrakulub
istotnegoograniczeniademokracjiiwolnościprowadzeniadziałalnościgospo-
darczejpodmiotomsubpaństwowymtrudnorozwijaćsamodzielnąaktywnośćna
areniemiędzynarodowejbezwzględunastopieńzaangażowaniadanegopaństwa
wprocesyglobalizacyjne.Najkrócejrzeczujmując,imwięcejwolnościwsfe-
rzepolitykiigospodarki(apośredniowinnychobszarachżyciapublicznego)
wpaństwie,tymwiększemożliwościnsamorealizacji”podmiotówsubpaństwo-
wychtakżewstosunkachmiędzynarodowych.Ograniczanieswobódwtych
zakresachsprowadzapodmiotysubpaństwowedorolisłużebnejwobecwładz
centralnych.Wówczasnawetformalnemożliwościoddziaływaniapodmiotów
subpaństwowychwśrodowiskumiędzynarodowymwiązaćsiębędąznpodwy-
konawstwem”politykizagranicznejpaństwa,aparadyplomacjastaniesiękolej-
nymjejinstrumentem.Zakresfaktycznejautonomiiimożliwościrealizowania
własnychinteresów,wyrażaniawłasnychwartościikreowaniawłasnejtożsa-
mościprzezregionyiwspólnotylokalnewkontaktachzzagranicąjestściśle
powiązanyzrozwojemdemokracji,państwaprawnegoiswobódrynkowych81.
Dobrymtegoprzykłademjestporównaniestopniarozwojuaktywności
paradyplomatycznejwpaństwachdemokratycznych-zachodnioeuropejskich,
nordyckich,USAiKanadzie-zograniczonąpraktyczniedozerasamodziel-
nościąpodmiotówsubpaństwowychrównieżzachodnioeuropejskichHiszpanii
iPortugaliiwokresiepoprzedzającymichdemokratyzacjęwdrugiejpołowie
lat70.XXwieku.Autorytarnewładzepaństwowestarałysiębezwzględnie
wyplenićtradycjeautonomicznewtymzakresie(silnezwłaszczawprzypadku
80J.Kincaid,Constituent…,s.15-16.
81Ibidem,s.15-16.
