Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
węgla(CO
2)wciąguostatnich1200lat,poziomatmosferycznegoCO
2wahałsię
wokolicach280ppmv(częścinamilion,objętościowo)przykońcuXVIIIwie-
ku,apotemzacząłstopnioworosnąć.TenwzrostprzyspieszyłwXXwieku,kiedy
równieżwzrosłatemperatura,copokazanonarysunku1.1.Wtymsamymokresie
wpodobnysposóbrównieżwzrosłostężenieinnychgazówcieplarnianych,takich
jakmetanipodtlenekazotu.Chociażgazycieplarnianesąpomniejszymiskładnika-
miatmosfery(tabela1.1),silniepochłaniająiemitująpromieniowaniepodczerwone,
wywołująctakzwany„efektcieplarniany”,którypomagautrzymaćnapowierzchni
Ziemiciepłyizdatnydozamieszkaniaklimat.
(ppmv)
stężenieCO
2
380
360
340
320
300
280
260
800
D57
D47
Siple
BiegunPółnocny
MaunaLoa
100-letniaśredniakrocząca
1000
1200
1400
Rok
1600
1800
2000
Rysunek1.3PrzebiegzmiennościstężeniaCO
2wpowietrzuwokresieostatnich1100lat,na
podstawiedanychuzyskanychzrdzenilodowychpochodzącychzAntarktyki(D57,D47,Siple,
BiegunPołudniowy)oraz(od1958r.)zestanowiskapomiarowegoMannaLoa.Tepierwsze
opierająsięnaanaliziepęcherzykówpowietrzawpokrywielodowejAntarktyki,ateostatnie–
naobserwacjizużycieminstrumentówpomiarowych.Gładkakrzywajestopartana100-letniej
średniejkroczącej.NapodstawieSchimelaiin.(1995).
Wpozostałejczęścitegorozdziałuopiszemymechanizm,zapomocąktóregogazyte
wpływająnatemperaturęprzypowierzchniZiemi,modyfikującunoszącysięwgórę
strumieńemitowanegoprzezniąpromieniowaniapodczerwonego.Następnieomó-
wimy,wjakisposóbefektcieplarnianypotęgujesięwrazzewzrostemstężeniatych
gazów,ocieplającnietylkopowierzchnięZiemi,aletakżecałątroposferęzpowodu
transportuciepławgóręprzezzjawiskaturbulencjiikonwekcji.
19
