Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Współczesnaihistorycznaterminologiazaburzeńspowodowanychużywaniemalkoholu…
101030Pojęciaprzestarzałe,niemedyczneinienaukowe
Alkoholizmstarszytermin,dziękiktóremuzwróconouwagęnagłówniemedyczny
aspektzaburzeń.Zpowodudziesiątkówdefnicjitegopojęcia,wieluintuicyjnieprzy-
pisywanychmutreści,atakżemożliwościpiętnującejinterpretacjidużeorganizacje
międzynarodowezalecajązdecydowaneodejścieodjegoużywania.
Chorobaalkoholowapojęcienawiązującem.in.doksiążkiJellinkapt.TheDisease
ConceptofAlcoholism[2],któregopropagandowymcelembyłoprzeorientowanie
konserwatywnejczęścispołeczeństwaamerykańskiegozpołowyXXw.,traktującej
alkoholizmwkategoriachmoralnychiocennych,aniemedycznych.Tradycjatajest
współcześniekontynuowanawUSA,gdzieprowadzisiękampaniedestygmatyzacji
chorobamiizaburzeniamipsychicznymipodhasłamitypuHDepresjajakochoroba
mózgu”.Takżewodniesieniudozaburzeńużywaniasubstancjipodkreślasięichbio-
logicznośćwsensiepredyspozycjidoichużywaniainadużywania,zaangażowania
układówneuronalnychwpatogenezęzaburzeńorazpowstawaniapowikłań.Pojęcie
tojestkrytykowanejakoredukcjonistyczne,biologizująceimedykalizujące.Pojęcie
chorobyalkoholowejjestniejasne,niewiadomo,czychodziouzależnienieodal-
koholu,czyojakąśchorobęsomatycznąspowodowanąalkoholem(np.alkoholowe
stłuszczeniewątroby).
Dipsomaniaponad150-letniterminpochodzącyzczasów,gdyznacznaczęść
określeńdotyczącychzaburzeńpsychicznychkończyłasięnaH-mania”.Wtymczasie
dipsomaniabywałatłumaczonajakoopilstwo(alkoholem).PodkoniecXXw.terminu
tegozaczętoponownieużywaćwkontekściepiciaokresowegoiłączonogozfazami
chorobyafektywnejdwubiegunowej.
Nałógalkoholowyprzestarzałytermin,równieżonegatywnejkonotacji,który
zniknąłzterminologiinozologicznej.Natomiastpojęcienałogowośćjestużywane
raczejwkontekściemechanizmównałogowych:powtarzaniadającychprzyjem-
nośćczynności,któreprowadządozmianadaptacyjnychwośrodkowymukładzie
nerwowymimogąstaćsięprzyczynąuzależnienia.
Problemyalkoholowe,picieproblemowejestpojęciem,któreniemaprecyzyj-
niezdefniowanejzawartości.Nigdyniebyłoteżpowszechniezaakceptowane.Celem
jegoużyciamiałobyćzwrócenieuwaginato,żesamopiciealkoholu,kulturaota-
czającaspożywaniealkoholuimedycznekonsekwencjepiciamogągenerowaćróżne
problemynietylkonaturyklinicznej(np.pogorszeniekulturypracy,agresywność,
wypadkowość,dysfunkcjonalnośćrodzin,konfliktyzprawemitp.).Użyciepojęcia
Hproblemyalkoholowe”wymaganaogółdoprecyzowania,ojakieproblemychodzi.
7