Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
BogusławŚliwerski
Pedagogikaalternatywnajakoluźnakonfederacjagrup,zktórychkażdapielęg-
nuje,sprawdza,doskonaliipropagujewłasnerozwiązania,alewyrzekasiędążenia
donadaniaimstatusuformydominującej,dostarczaprawemstworzonejpotrzebie
wyborurzeczywistegozaspokojenia15.
Wpluralistycznychiotwartychspołeczeństwachniedasięjużzaprzeczać
istnieniuedukacjialternatywnej,posługującsięsemantycznymigrami,wyłu-
skanymizcodziennościzdarzeńkrytycznych.Niedasiępominąćprojektów
idoświadczeńtysięcytwórczych,takżewnaszymkraju,nauczycieli,gdyżpro-
wadziłobytodozafałszowaniarzeczywistościzgodniezograniczonympolem
widzeniaautokratycznieietatystyczniemyślącejoszkolnictwiewładzylubjej
zwolenników.
2.Przyczynyiuwarunkowaniazaistnienia
edukacjialternatywnej
Warunkiemzaistnieniaedukacjialternatywnejwjakimśkrajujestnie-
wątpliwieprzyzwolenienaniąwładzoświatowych,którerozstrzygająbowiem
otym,czywświetlenormobowiązującegowdanympaństwieprawamożliwe
są:pluralizmitolerancjaorazprogramowaotwartośćnadzorunanodmienność”,
antyfundamentalizm,elastycznośćispontanicznośćdziałaniaczęścinauczycieli.
Dziękitemustajesięonatrwałą,dopełniającączęściąkulturywspółczesnej.
Wielealternatywnychpraktyk,dawniejszokującychiuznawanychzadziwactwa,
poprostusięupowszechniło.Wieleproblemówdostrzeganychprzeznielicznychstało
sięoczywistościądlaogółu16.
Przyczynpojawianiasięalternatywwedukacjimożebyćwiele.Jednąznich
jestzazwyczajspontanicznelubzamierzoneorazprzemyślaneodrzucenietego,
cowjejdotychczasowymwymiarzebyłoijestdominujące,utrwalone,auznane
przezodrzucającychzaniegodnedalszegokultywowania.Powstaniualternatywy
edukacyjnejmożesprzyjaćodczuwanyprzezpedagogastanpustkiigłębokiej
frustracji,duchowapróżniawramachpowszechnieobowiązującychrozwiązań
czynawetbrakkompetencji,naktórychnabywanieniebyłoczasu,chęcilub
umiejętności.
Edukacjaalternatywnastajesiędlaczęścinauczycieliobszaremwalkiooso-
bistąwolność,bezktórejniejestmożliwawolnośćorazautentycznośćuczeniasię
przezdzieciipodmiotowegopartycypowaniawedukacjiichrodziców.Wołanie
15K.Konarzewski,Edukacjaalternatywna...,dz.cyt.,s.34.
16EncyklopediakulturypolskiejXXwieku,t.1:Pojęciaiproblemywiedzyokulturze,red.A.Kło-
skowska,WydawnictwonWiedzaoKulturze”,Wrocław1991,s.75.
