Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I–Dowódontologicznyśw.AnzelmazCanterbury
17
polegaonobowiemnienanadzieinapoprawęwłasnegolosuwprzyszłym
życiu,leczwiążesięzosiągnięciemmądrości,awięczrozumieniaciągu
pozorniechaotycznychiprzypadkowychzdarzeńwpisanychwostateczny
planOpatrzności.
TrwałymipowszechnieuznawanymwkłademBoecjuszawdziedzi-
ctwofilozofiijestwypracowaniejejpodziału19.Pojawiasięwnimtakże
teologia.Istotnie,filozofiaspekulatywna,traktująconaturzerzeczy,kieruje
siękutrzemróżnymprzedmiotom.Pierwszymsąistotyczystoduchowe-
intellectibilia,awśródnichbezcielesneduszeiprzedewszystkimBóg.Na
określenietejwłaśniedziedzinyfilozofiispekulatywnejBoecjuszużywa
znanegoGrekomsłowanteologia”.Intellectibilia,którestoczyłysięwsku-
tekupadkuwludzkieciało,Boecjuszokreślamianemintelligibilia.Zkolei
byty,którymizajmujesięfizykaifizjologiatonaturalia.Tetrzyobiekty
badańwyznaczajątrzydziedzinyfilozofiispekulatywnej.
Dlazupełnościprzedstawionegotupodziałudodajmyjeszcze,żetakże
filozofiapraktycznadzielisięnatrzyczęści:etykęindywidualną,etykę
państwowo-społecznąietykęrodzinną.
Jakwięcwidzimy,dlaautoraOpocieszeniu…teologiajestdziedzi-
nąfilozofii,wjegopismachcoruszpojawiająsiętęsknotyzafilozofią
wiecznąikompletną,philosophiaperennis,którejpersonifikacjąjest
Pocieszycielka-Filozofia.Boecjuszjestjednakświadomtrudności,ja-
kienapotykafilozofchcącwyjaśnićtakiewydarzenia,jakwcielenieczy
odkupienie,dajetemuwyrazchociażbywDefidecatholica.Abypo-
stąpićwswejpracynaprzódfilozof,jegozdaniem,musiodwołaćsiędo
Objawienia.
PraceBoecjusza,jakpiszeE.Gilson,stałysięnprzykłademnaukowej
teologii,systematyczniewyprowadzanejzpierwotniezdefiniowanych
terminów,przykładem,którymiałwywrzećprzemożnywpływnapewne
wybitneumysływŚredniowieczu”20.
Dwasposobymyśleniaowzajemnychrelacjachfilozofiiiteologiiza-
warteuśw.AugustynaiBoecjuszaniewyczerpująhistorycznychwzorców
wzajemnychrelacjimiędzyfilozofiąiteologiądostępnychśw.Anzelmowi
zCanterbury.AżdokońcaXIIIwiekutrudnouznaćteologięzaniezależną
19
PodziałtenpojawiłsięwkomentarzachdoIsagogiPorfiriusza.Por.InIsagogen
Porphyriicommenta,ed.G.Schepss,S.Brandt,Vienna-Leipzig1906.
20
E.Gilson,Historiafilozofiichrześcijańskiejwwiekachśrednich,tł.S.Zalewski,
InstytutWydawniczyPAX,Warszawa1987,s.99.
