Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
13
literatura,poktórąsięgnęliśmywniniejszejmonografii.Mamynauwadzeprzedewszyst-
kimopracowaniaiartykułyPeteraGatrella,JanaPiskorskiego,MariuszaKorzeniowskie-
go,MarkaMądzika,DariuszaTarasiukaiKonradaZielińskiego24.Nieprzynosząone
jednakodpowiedzinapytanieostosunekamerykańskichŻydówiamerykańskiejdyplo-
macjidopołożenialudnościżydowskiejwPolscewlatach1922-1939.Stądkonieczność
przeprowadzeniakwerendyarchiwalnejibibliotecznej-wostatnimwypadkumamy
nauwadzeprzedewszystkimanalizęźródełpublikowanych.Dlahistorykazajmującego
sięstosunkamiamerykańsko-polskiminiezastąpionymipodstawowymźródłempozo-
stajemonumentalne,liczącedziesiątkitomówwydawnictwoDepartamentuStanuUSA
ForeignRelationsoftheUnitedStates:DiplomaticPapers(FRUS).Analizatejseriiwydaw-
niczejokazałasięowocna,gdyżzamieszczonowniejlicznememorandaikoresponden-
cjędyplomatycznądotyczącązagadnieńżydowskichwPolsce.Tutajrównieżznajdują
siędokumentyobrazującegenezęiprzygotowaniadokonferencjiwÉvianweFrancji
iwrezultaciedopowstaniaMiędzyrządowegoKomitetudosprawUchodźcówPoli-
tycznychzNiemiec25.Studianadtymwydawnictwempotwierdzajątezęoniemalcał-
kowitejobojętnościdyplomacjiamerykańskiejwobeczagadnieńżydowskichwPolsce
wlatach20.zjednejstrony,azdrugiej-owzmożonymzainteresowaniuwspomnianą
kwestiąwdrugiejpołowielat30.Zachodzituzresztąwyraźnakorelacjazaktywnością
organizacjiżydowskichwAmerycenarzeczwyznawcówjudaizmuwPolsce.
OpróczpublikacjiDepartamentuStanubadaniamiobjętotakżePolskieDoku-
mentyDyplomatycznePolskiegoInstytutuSprawMiędzynarodowych,jednaknie
poświęconownichwielemiejscasprawomżydowskim26-wprzeciwieństwiedoserii
wydawniczejdotyczącejbrytyjskichdokumentówdyplomatycznych,któretakżestały
sięprzedmiotemnaszegozainteresowania27.Równieistotnymi,zbadawczegopunktu
widzenia,seriewydawniczezawierającefrancuskieiniemieckiedokumentydyplo-
matycznezokresudwudziestoleciamiędzywojennego.Wpierwszejzwymienionych
zamieszczonodokumentywytworzoneprzezprzedstawicielidyplomacjiFrancji
24P.Gatrell,AWholeEmpireWalking.RefugeesinRussiaduringWorldWarI,Bloomingtonand
Indianapolis2005;idem,War,PopulationDisplacementandStateFormationintheRussianBorderlands,
1914-1924,w:Homeland’s:War,PopulationandStatehoodinEasternEuropeandRussia1918-1924,
ed.N.Baron,P.Gatrell,London2004;M.Korzeniowski,M.Mądzik,D.Tarasiuk,Tułaczylos.Uchodźcy
polscywimperiumrosyjskimwlatachpierwszejwojnyświatowej,Lublin2007;J.M.Piskorski,Wygnańcy:
przesiedleniaiuchodźcywdwudziestowiecznejEuropie,Warszawa2010;K.Zieliński,Kwestiaobywatelstwa
polskiegodlarepatriantów,reemigrantówiuchodźcówzRosjiwlatach1918-1922.Regulacjeprawneaprak-
tykaurzędnicza,nDziejeNajnowsze”2001,nr4,s.23-36.
25ForeignRelationsoftheUnitedStates:DiplomaticPapers[dalej:FRUS],1938,Vol.1:General,
UnitedStatesGovernment,Washington1955;ibidem,Vol.2:TeBritishCommonwealth,Europe,Near
EastandAfica,Washington1955.
26PolskieDokumentyDyplomatyczne1932,red.K.Kania,Warszawa2011;PolskieDokumentyDyplo-
matyczne1936,red.S.Żerko,Warszawa2011.
27WwydawnictwiebrytyjskimopublikowanosporodokumentówdotyczącychPolenaktioninkrysz-
tałowejnocy”wlistopadzie1938r.-zob.DocumentsonBritishForeignPolicy1919-1939,Series3.,
Vol.3:1938-1939,London1950.