Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KWESTIAŻYDOWSKAWPOLSCE…
23
byłotylkokwestiączasu.PamiętanozwłaszczaoakcjiAmerykańskiegoKomitetu
Żydowskiego(AJC),któryzdeklaracjąpoparciaideiniepodległejPolskiwstrzymałsię
dolistopada1920r.4Wówczasto,popokonaniuArmiiCzerwonej,stałosięjasne,
żeegzystencjaisuwerennośćodbudowanegopaństwapolskiegoniebyłyzjawiskami
przejściowymi.TymsamymdeklaracjępoparcianiepodległejPolskizestronyAJC
trzebauznaćzaspóźnionąipodyktowanąprzedewszystkimkalkulacjamiwinteresie
mniejszościżydowskiej.Równieżtreśćowejspóźnionejdeklaracjizawieraławsobie
sformułowaniastawiającepodznakiemzapytaniaszczerośćintencjidziałaczyAJC,
skoromowawniejbyłaokoniecznościpołożeniakresuwciążtrwającymprześla-
dowaniomwyznawcówjudaizmuwEuropieWschodniej,międzyinnymiwPol-
sce5.PozatympragnienieutrwalenianiepodległościRzeczypospolitejamerykańscy
Żydzimotywowalinietylkosympatiądosprawypolskiej,ale,jaksamiprzyznawali,
pragnieniempomyślnościmilionówŻydówzamieszkującychwPolsce6.Wnaszej
ocenietotenostatnimotywbyłdominującyprzypodejmowaniudecyzjiozadekla-
rowaniupoparciadlaideiniepodległejPolski.Fakttenświadczyoutrzymywaniusię
ciąglebardzosilnychwięzówmiędzyamerykańskimiŻydamiaichwspółwyznaw-
caminaziemiachpolskich.Jesttotymbardziejznamienne,żeAJCskupiałŻydów
oantysyjonistycznychprzekonaniach,silniezintegrowanychzespołeczeństwem
amerykańskim,wywodzącychsięprzeważnieoddrugiegopokoleniazNiemiec.
Przypomnienietychfaktówpomagawzrozumieniupostępowaniadyplomacjipol-
skiejnagruncieamerykańskimwodniesieniudodiasporyżydowskiejwojczyźnie
JerzegoWaszyngtonawokresiepóźniejszym.
Wlutym1921r.MinisterstwoSprawZagranicznych(MSZ)zainteresowałosię
oświadczeniemAJCz1grudnia1920r.,wktórymtanajbardziejwpływowaorganiza-
cjaamerykańskichŻydówzaprotestowałaprzeciwantysemickiejpublicystycepoten-
tataprzemysłumotoryzacyjnegoHenry)egoForda7.PoselstwoRPwWaszyngtonie,
4WmemorialeAJCz10XI1920r.,przekazanymposłowiRPwWaszyngtonieKazimierzowi
LubomirskiemuwczasiekonferencjizamerykańskimiŻydami,czytamy,żenJewsoftheUnitedStates
arenotnowandneverhavebeenhostiletothatland.[…]wearedeeplyinterestedintheperpetuationof
thepresentfreeandindependentRepublicofPoland”-zob.AmericanJewishYearBook[dalejAJYB],
Vol.23,Philadelphia1921,s.339.OmemorialeAJCwspominają:T.Radzik,Stosunkipolsko-żydowskie…,
s.75-76;A.Kapiszewski,ConflictsacrosstheAtlantic…,s.102-103.
5Odnośnyfragmentmemoriałubrzminastępująco:nWehavegatheredforthepurposeofconsidering
whatmaybedoneforthereliefofourbrethreninEasternEurope,andparticularlytoputanendtothe
indignities,brutalitiesandpersecutionwhichtheycontinuetobesubjectedtointheUkraine,inHungry,
inPolandandotherterritories”-zob.AJYB,Vol.23,s.338-339.
6nbecauseofouranxietytopromotethewelfareofthemillionsofourbrethrenwhonowliveand
willcontinuetoliveinPoland,[…]wearedeeplyinterestedintheperpetuationofthepresentfreeand
independentRepublicofPoland”-zob.ibidem,s.339.
7OświadczenieAJCzob.ibidem,s.367-379;AJCStatementontheProtocolsoftheLearned
EldersofZion,http://ajcarchives.org/ajcarchive/DigitalArchive.aspx(dostęp28X2011).HenryFord
wwydawanymprzezsiebietygodnikunDearbornIndependent”publikowałszerokorozpowszechnioną
wEuropiefałszywkę-ProtokołyMędrcówSyjonu.WkompilacjipowstałejzinicjatywycarskiejOchrany
skreślonospiskowyobrazdziejów,wktórymŻydziwewspółpracyzmasonamidążylidopanowanianad