Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KWESTIAŻYDOWSKAWPOLSCE…
49
przezKomisjęWojskowąwychodziłnaprzeciwdezyderatomposłówżydowskich
iprzyjętyzostałwbrzmieniuniemalidentycznymdopropozycjiHartglasa:nOficerem
WojskPolskichmożebyćnieposzlakowanyobywatelPaństwaPolskiego,odpowiada-
jącyprzewidzianymustawowowarunkom,któregopatriotyzmpolskinieulegażadnej
wątpliwości”131.Uchwalenieustawywzacytowanymkształciezakończyłodyskusjęnad
zasadamisłużbywojskowejwPolsce132.
Wszelakosprawywojskoweniewyczerpywałykontrowersjipowstającychwokół
zagadnieńżydowskichwPolsce,bowiemwtymsamymwydaniunJewishMorning
Journal”informowałozjeździepolskichrabinówprotestującychprzeciwobowiązko-
wemuwypoczynkowiniedzielnemuorazegzekucjirabinaChaimaSzapiro,rozstrzela-
negowewrześniu1920r.wPłockupodzarzutemzdradystanuwczasieinwazjibol-
szewickiej133.PrzeznastępnychparęlatsprawatawywoływaławPolsceorazwkołach
żydowskichnaterenieUSAsilneemocje.Wedługposłówżydowskichrabinpadłofia-
tragicznejpomyłki-gestywykonywaneprzezniegonabalkoniewczasiemodli-
twyPolacyuznalizaznakiprzekazywanesowieckimoddziałom134.nJewishMorning
Journal”powróciłdosprawySzapirowwydaniuz2lutego,relacjonującopinięnGłosu”,
któryokreślonyzostałmianemorganuprasowegonprezydentaPiłsudskiego”135.
Wedługżydowsko-amerykańskiegopismanGłos”skrytykowałnpolskieantysemickie
gazetyzaichstanowisko”wsprawierewizjiprocesuSzapiro136.Wolnoprzypuszczać,
płockirabinrzeczywiściezostałniesłusznieoskarżonyozdradę,anastępniestra-
cony.Tezataznajdujepotwierdzeniewrelacjachświadkówidokumentachzebranych
w1920r.przezparlamentarzystówżydowskich.Wynikaznich,żedoniesieniaoczyn-
nymwsparciuArmiiCzerwonejprzezmiejscowychwyznawcówjudaizmuwzbudziły
sprzeciwRadyMiejskiejPłocka137.
Znamienne,żenGłos”nazwałrabinaSzapirodrugimDreyfusem.Rzeczywiście,ana-
logienasuwałysięsame:takwjednym,jakidrugimwypadkuoskarżonymozdradębył
obywatelnarodowościżydowskiej,jednakwobusprawachistniałypoważneróżnice.
KapitanAlfredDreyfus,mimożeuznanogowinnymizesłanodoGujanyFrancuskiej,
powróciłdoojczyznyizostałzrehabilitowany.Szapironiemiałtyleszczęścia-zginął
OuchylaniusięŻydówodsłużbywoskowejzob.:P.Stawecki,PolitykawojskowaPolski1921-1926,War-
szawa1981,s.124-137;idem,Politykanarodowościowa…,s.11,12;W.Rezmer,SłużbawojskowaŻydów
wsiłachzbrojnychDrugiejRzeczypospolitej,w:Mniejszościnarodowe…,s.102-104.
131Cyt.za:P.Stawecki,Politykanarodowościowa…,s.33.Niecoinnebrzmienieart.3-zob.S.Rud-
nicki,Żydziwparlamencie…,s.58-59.
132Ibidem,s.57-58.
133AAN,AW
,2609,Przeglądprasyżydowsko-amerykańskiejza1922r.,nTeJewishMorning
Journal”,January29,1922,k.58.
134PrzebiegtragicznegozajściabadałnamiejscuposełIcchakGrünbaum-zob.Inwazjabolszewicka
aŻydzi:Zbiórdokumentów,z.1,Warszawa1921,s.48-52.
135nTePolish»Głos«,theorganofPresidentPiłsudski[…]”-zob.AAN,AW
,2609,Przeglądprasy
żydowsko-amerykańskiejza1922r.,nTeJewishMorningJournal”,February2,1922,k.58.
136ntheantisemiticPolishnewspapersfortheirstand”-zob.ibidem.
137Inwazjabolszewicka…,s.55.