Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2I
1.Naturalistycznaorientacjawaksjologiiamerykańskiej
mogąznaleźćsięwobeczainteresowanychpodmiotów”4.Wartośćjest,
krócejmówiąc,„szczególnąrelacjąpomiędzywszelkimzainteresowa-
niemajegoprzedmiotem”5lubjeszczeprościejrzeczujmując„wartość
jestjakimkolwiekprzedmiotemjakiegokolwiekzainteresowania”6.
Wartośćniemaaniwyłącznieprzedmiotowego(obiektywnego),
aniwyłączniepodmiotowego(subiektywnego)charakteru.Jestona
swoistymstosunkiemmiędzypodmiotemaprzedmiotem,zatemma
charakterrelacjonalny(obiektywno-subiektywny).Niekrzyzinter-
pretatorówkoncepcjiPerry’ego(np.HannaBuczyńska-GarewicziPaul
Taylorsprowadzającyspórosposóbistnieniawartościdosporumiędzy
obiektywizmemasubiektywizmem),skłonniuważaćPerry’egoza
subiektywistęaksjologicznego7.Jeślijednak,zaWładysławemTatarkie-
wiczem,wyróżniaćtrzecie,pośredniestanowiskozwanerelacjonizmem,
tonieulegawątpliwości,żemająracjęci,którzyjakAndrewRecklub
ZdzisławNajder,uznajągozaprzedstawicielategokierunku8.
Proponującrelacjonistycznądefinicjęwartościiodwołującsię
ustawicznieniedointrospekcyjnej,leczbehawiorystycznejpsychologii,
Perrychciałuniknąćsubiektywizmu.Zajmująckonsekwentnieantropo-
centrycznestanowiskoniemógłuznaćsamodzielnościwartościwsto-
sunkudopodmiotu,leczniesprowadzałwartościdoprzeżyćpodmiotu,
comiałomiejscewjegowcześniejszychpracach.WksiążceTeMoral
Economy(1909)określałwłaśniedobrojakospełnieniezainteresowania
4Ibidem,s.116.
5Ibidem,s.124.
6Ibidem,s.116.
7Por.H.Buczyńska-Garewicz,Znak,znaczenie,wartość.Szkiceofilozofii
amerykańskiej,Warszawa1975,s.153orazP.Taylor(red.),TeMoralJudgement.
ReadingsinContemporaryMeta-Ethics,EnglewoodClils1963,s.58.
8Por.A.Reck,RecentAmericanPhilosophy,NewYork1964,s.23oraz
Z.Najder,Wartościioceny,Warszawa1971.