Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
AmerykańskaaksjologiaiestetykaXXwieku
(fulfilmentofinterest)utożsamiającwartośćzdoznaniempsychicz-
nym9.Womawianejpracytwierdził,żeodwoływaniesiędokategorii
zainteresowanianieoznaczasubiektywizmu.Odrzucałtakżewłaściwy
niektórymnaturalistomhedonizm,któryuważałzakoncepcjęzbyt
wąską,niepozwalającąnastworzenieogólnejteoriiwartości.
Perrybyłprzekonany,żewartościujawniająsięirealizująwsferze
życiamotoryczno-emocjonalnegoczłowieka,tzn.wsferzeinstynktów,
pragnień,uczuć,woliipodobnychaktów,stanówipostaw.Pojawiłasię
potrzebastworzeniaterminudostatecznieszerokiego,któryobejmowałby
całąrozmaitośćaktówipostawwolicjonalnychiemocjonalnych.Ani
„przyjemność”wybranaprzezhedonistów,aniszerszepojęcie„uczu-
cia”niespełniałytegowarunku.Kategoriądostatecznieszerokąbyło
wedługPerry’ego„zainteresowanie”10.Zainteresowaniespełniałojeszcze
jedenistotnywarunekbyłatokategoriabiegunowa,dwudzielna,bo
zainteresowaniamogąbyćpozytywnelubnegatywne.Zainteresowanie
pozwalałouwzględnićwszelkiepostawy,stanyiaktyzarównoprojak
teżcontra:życzliwościinieżyczliwości,przychylnościinieprzychylności,
nietylkocenienia,lubienia,pragnienia,lecztakżeichprzeciwieństw.
Najogólniejrzeczujmujączainteresowanieto„stan,akt,postawa
lubdyspozycjaprzychylności(favor)lubniechęci(disfavor)”11.Perry
uznałprzytymdośćarbitralnie,żeżadnezainteresowanie,wprzyjętym
przezniegoznaczeniu,niemożemiećczystointelektualnegoaniczysto
poznawczegocharakteru.Każdezainteresowaniezawierakomponent
poznawczy,alejesttoelementsłużebnywstosunkudo„kierującej
skłonności”(governingpropensity),któradominującwkażdymzainte-
resowaniumacharakterirracjonalnyinstynktownylubemocjonalny.
9Por.R.B.Perry,TeMoralEconomy,1909,s.11.
10Por.R.B.Perry,TeGeneralTeory…,op.cit.,s.27i139.
11Ibidem,s.115.