Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ORTOPEDiA
nych,napięciamięśniowego,napięciaposturalnego,
kontroliposturalnej,modulacjisensorycznej,koordy-
nacjiruchowej,wzorcówposturalnychimotorycznych
inawykówruchowych.Poprawniezsynchronizowany
systemantygrawitacyjnyjestpodstawązdobywania
nowychczynnościruchowych.Umożliwiatakżeroz-
wójumiejętnościprzyjmowania,utrzymywaniaoraz
automatycznegodostosowywaniasiępostawyciałado
aktualnychpotrzeb,czylikształtowaniaprawidłowego
nawykupostawy.Odbywasiętonadrodzeodbodźcado
somatognozji,odpozycjileżącejdostojącej,odnapię-
ciamięśniowegodonapięciaposturalnego,odstatycz-
nejdodynamicznejkontrolipostawyciała,ododru-
chówbezwarunkowychiwarunkowychdostereotypu
dynamicznegoipsychoruchowegonawykupostawy.
Wrozwojusystemuantygrawitacyjnegokluczowąrolę
odgrywarozwójnapięciaposturalnego.Jesttodyna-
micznyprocesdostosowywaniawielkości,rozkładu
icharakterunapięciamięśniowegopodczasaktywności
ruchowej[4].Umożliwiaonrozwójstabilnościwkolej-
nychpozycjach,apotemdynamicznąkontrolępostawy.
Prawidłowenapięcieposturalnepozwalaprzeciwstawić
sięsilegrawitacjiijestokreśloneprzezdojrzałośćOUN.
Napięcieposturalnewodróżnieniuodnapięciamię-
śniowegojestformądoskonałejkoordynacjipomiędzy
stabilnościąimobilnościąposzczególnychsegmentów
ciała.Szczytemmożliwościjesttupełnaautomatyzacja
przyjmowaniaiutrzymywaniapostawystojącej,czyli
psychoruchowynawykpostawy[4].Zdolnośćprzezwy-
ciężeniagrawitacjizależyprzedewszystkimodindy-
widualnejwartościpodstawowegonapięciapostural-
negoimięśniowego.Wwieluprzypadkachobniżenie
tegonapięciajestprzyczynąasymetriiposturalnej,wad
postawyciałaizmianskoliotycznych.Efektemniepra-
widłowegonapięciaposturalnegojestbrakumiejętno-
ścipokonywaniagrawitacjiiuruchomieniekompen-
sacyjnegosystemuantygrawitacyjnego.Występujące
wmomenciesygnalizacjiodeficycienapięciapostural-
negopierwszeproblemyantygrawitacyjneuruchamiają
kompensacyjnewzorceposturalne.Imwiększydeficyt
napięciaposturalnego,tymsłabszakontrolaposturalna
iwiększeproblemywtworzeniuprawidłowegonawyku
postawy.Wsytuacjibrakuumiejętnościstabilizacji
bliższychsegmentówciała,uruchamiasięstabiliza-
cjęzastępczą.Tapodświadoma,biernastabilizacjajest
efektemmanipulacjipłaszczyznąpodparcia,środkiem
masyciałalubbiernymielementamiokołostawowymi.
Drugimbiernymsposobemjeststabilizacjaproksy-
malnalubdystalna,tzw.fiksacjauruchamianaodru-
chowąaktywnościątoniczną.Obasposobywymuszają
asymetryczneułożeniaokreślonychsegmentówciała
iprowadządowadpostawyizmianskoliotycznych.
Kompensacjawpłaszczyźniestrzałkowejnajczęściej
obejmujekręgosłup,kośćkrzyżowąorazobręczmied-
niczną.Kompensacjawpłaszczyźnieczołowejprowa-
dzidoasymetrycznegorozkładumasyciałapoprawej
ilewejstronie,asymetriitułowiaorazskręceniemied-
nicy.Pojawiasięczęstowewnętrznarotacjauda,prowa-
dzącadokoślawościstawukolanowegolubszpotawości
stawuskokowego.Wprzypadkuproksymalnejhipotonii
zaburzonyjestrozwójkontroligłowyiutrwalasięasy-
metrycznatonicznaaktywnośćodruchowawpostaci
dużychsynergiiwyprostnychizgięciowychwewzor-
cachpostawnychimotorycznych.Tonicznaaktywność
dzieliciałonadwieróżnepołowyposturalne,aczasem
nawetfunkcjonalne–zgięciowąiwyprostną.Pojawia
sięwtedynierównomiernyrozkładmasyciałaiasy-
metrycznynacisknakończynydolne.Wtedykończyną
przeciążonąjestrazkończynapostroniezgięciowej,
arazpowyprostnej.Wpierwszymprzypadkumoże
dochodzićdopowstaniazmianskoliotycznych.Zatem
zmianytemogąbyćnastępstwemprzeciążeniastrony
zgięciowejlubtonicznegocharakteruaktywnościglo
-
balnychsynergiimięśniowych,będącychpodstawą
tejnadmiernejstabilizacji(fiksacji)[5].Obieasyme-
trycznekompensacjeprowadządoskręceniamiednicy
wmechanizmiezgięciowymkuprzodowipostronie
przeciążonejiwwyprostnymkutyłowi.Zkoleinad-
miernastabilizacjadystalnamożeprowadzićdoniepra-
widłowegoustawieniastawówkończyndolnychwobu
omawianychpłaszczyznach.Wczesnerozpoznanie
iterapiaminimalnychzaburzeńsystemuantygrawita-
cyjnegoorazkompensacyjnychwzorcówposturalnych
imotorycznychmogąprzeciwdziałaćrozwojowitych
zmianiułatwićrozwójudzieckapoprawnegopsycho-
ruchowegonawykupostawyciała[2].
CHARAKTERYSTYKAWADY
POSTAWYCIAŁA,POSTAW
SKOLIOTYCZNYCHISKOLIOZ
Dowadpostawyciałazaliczamy:plecyokrągłe(
dor-
sumrotundum
),plecywklęsłe(
dorsumconcavum
),
plecyokrągło-wklęsłe(
dorsumrotundo-concavum
),
plecypłaskie(
dorsumplanum
),klatkępiersiowąlejko-
watą(
pectusexcavatum
),klatkępiersiowąkurzą(
pec-
tuscarinatum
),wadyustawieniagłowypochodzenia
mięśniowego,kostnegonerwowegoiwzrokowego,
kolanakoślawe(
genuvalgum
),kolanaszpotawe(
genu
varum
),stopępłaskąstatycznie(
pesplanus
),postawy
skoliotyczneiskoliozy[6].
1/2022
5
