Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DLACZEGOANATOLSTERNZAiNTERESOWAŁSięSZTUKĄfiLMOWĄ?|39
możeprzywodzićnamyślflmyawangardowerejestrująceżycieświato-
wychmetropolii1np.kanonicznyBerlin,symfoniawielkiegomiastawre-
żyseriiWalteraRuttmanna(1927).Chodziwprawdzieodośćluźnepowią-
zanieintermedialne,jednaktakapropozycjainterpretacyjnawydajesię
uzasadniona50.
IdącdalejtropeminspiracjiflmowychwprozieSterna,wspomnijmy,że
w1937rokupisarzzamieściłwefemerycznymczasopiśmieDTydzieńAk-
tualności.FilmiTeatr”utwórpt.Ameryka,Ameryka!…Nowela.Jesttokrótki
tekstwnarracjitrzecioosobowej,bezdialogów,zatozdwiemaoszczęd-
nymiwypowiedziamimonologowymi,przybierającyformęsuchejrelacji
zdarzeń.Sternnapisałgodorubrykizliteraturąpopularną51icelowonadał
mubudowękojarzącąsięzestreszczeniemparodiiflmuhollywoodzkiego
lubzarysempomysłunatakąparodię.
Fabułautworu,nawiązującdoliterackiegomotywusobowtóraizamia-
nyról,ukazujewkrzywymzwierciadleegzystencjęgwiazdyflmowejza-
stąpionejnatrzymiesiąceprzezdziewczynę-włóczęgę.Otobowiemuboga
BessiezakładawytwornąsuknięaktorkiRoseBoeuf,tazaśprzyodziewa
należącedoBessiełachmany.Sobowtórszybkoprzekonujesięotym,że1
wydawaćbysięmogłofascynujący1żywotaktorkijestwrzeczywistości
trudnymdozniesieniakoszmarem.Wytwórniaflmowaubezwłasnowolnia
Bessienietylkonarzuciwszyjejcodzienną,katorżnicządyscyplinę(przede
wszystkimdrakońskądietęiwykańczającećwiczeniafzyczne),lecztakże
ingerującwżycieprywatne(wynajmujekochankajakoremediumnaapatię
drzwi,zaktórymiwidniałyczarne,przytulonedosiebieparyoblepiającestoliki”
,A.Stern,Złodziej
dusz.(Fragmentnoweli),nGłosStolicy”1932,nr101,s.3.
50
PolskapremieraBerlina,symfoniiwielkiegomiastaodbyłasięwpierwszychmiesiącach
1928rokuwWarszawie,cozostałoudokumentowanepublikacjąsłowawstępnegowygłoszonego
przezJózefaWittlinaprzedowąprojekcją(por.J.Wittlin,Epopejawkinie,nWiadomościLiterac-
kie”1928,nr16(224),s.4).Małoprawdopodobne,abyzajmującysiękrytykąfilmowąSternnie
widziałtegoobrazuwokresiepracnadwłasnymutworem.TymbardziejżeBerlinśoglądałażona
poety.FilmowiRuttmannapoświęciłajednązrecenzji,którepisaładlatygodnikakobiecegonEwa”
(por.A.Sternowa,Kino.Filmynajlepsze.O„Symfoniiwielkiegomiasta”iflmieeksperymentalnym,
nEwa”1928,nr5,s.7).
51
Winnychnumerachczasopismaodnajdziemytakieutworyjakm.in.:E.Czyż-Byliński,Pan-
na,którasięniemaluje.Nowela,nTydzieńAktualności.FilmiTeatr”1937,nr1,s.[7];A.J.,Ali-
bi.Nowela,nTydzieńAktualności.FilmiTeatr”1937,nr4,s.[7];Pech…,nTydzieńAktualności.
FilmiTeatr”1937,nr6,s.[7];A.Buchow,Pierwszyraz,przeł.Me-Wa,nTydzieńAktualno-
ści.FilmiTeatr”1937,nr7,s.[7];A.B.,PolicjantDoolan.Nowela,nTydzieńAktualności.Film
iTeatr”1937,nr8,s.[7];K.H.B.,O’Connorzbiegł.Nowela,nTydzieńAktualności.FilmiTeatr”
1937,nr9,s.[7].
