Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
krew).Wszerszymznaczeniurównieżichłonkadoniejnależy,ponieważwszystkiejej
składnikipostaciowewystępująrównieżwekrwi.„Obrazkrwi”jestzwierciadłem,
zktóregodająsięodczytaćróżnechoroby,azwłaszczachorobykrwi.
Krewjesttolepkawypłyn,ocharakterystycznej„słodkawej”woni,słonawymsmaku,
barwyczerwonejoróżnychodcieniach;silniejutlenowanakrewtętniczajestjaśniejsza,
krewżylna,obfitszawdwutlenekwęgla,jestciemniejsza.Wbardzocienkichwarstwach
–wświetleprzechodzącym–krewmazabarwienieżółtawozieloneijestzupełnie
nieprzezroczysta.Barwęswąkrewzawdzięczabarwnikowikrwi,hemoglobinie,
znajdującejsięwkrwinkachczerwonych.Nieprzezroczystośćspowodowanajest
rozproszeniempromieniświetlnychnagranicymiędzyczęściąpłynnąkrwiaskładnikami
postaciowymi.
Podmikroskopemłatwostwierdzićobiezasadniczeczęścikrwi:środowiskopłynne,
czyliosocze,inaczejzwaneplazmąkrwi(liquorslplasmasanguinis),iskładniki
postaciowe,czylimorfotyczne–krwinkialbociałkakrwi(corpusculasanguinis)l
Stanowiąoneokoło45%objętościcałejilościkrwi.Ilośćkrążącejkrwiwynosiokoło80ml
nakgmasyciała,ogółemwięcokoło5l.Stosunektenjestmniejwięcejstały.Wrazie
niedoboruznacznaczęśćkrwimożebyćczęściowowyrównanaprzezopróżnienie
„magazynówkrwi”lubprzezszybkieoddaniepłynutkankowegodokrwi,lubteżprzez
sztuczneprzetaczaniekrwibądźpłynówzastępczych(np.roztworyfizjologiczneNaCl).
Niecałabowiemilośćkrwirównomierniekrążywustroju;częśćzatrzymanajestwtzw.
„magazynachkrwi”,czylizbiornikach,narządach,wktórychprądkrwijestznacznie
zwolniony;narządyteopróżnianesątylkowyjątkowo.Takimimagazynamisąprzede
wszystkimśledzionaiwątroba;pozatymkrewmożebyćzmagazynowanawnaczyniach
innychtkanek,zwłaszczawtkancełącznejpodskórnej.
Gęstośćwzględnakrwiwynosiumężczyznod1,055do1,066,ukobietod1,050do
1,056,uniemowlątzarazpourodzeniu1,070.Gęstośćwzględnakrwiobniżasię,kiedy
ilośćwodywekrwiwzrastaponadnormę,jaknp.wniedokrwistości(anemii),czypo
utraciewiększejilościkrwilubpowypiciuznacznychilościwody.Odwrotnie–gęstość
względnakrwiwzrasta,jeżeliwystępujezagęszczeniekrwi(plethora),np.posilnym
poceniusięczypowstrzymaniusięodpicia.Gęstośćwzględnakrwinekczerwonych
(1,088–1,089),stanowiącycholbrzymiąwiększośćskładnikówmorfotycznych,jest
znaczniewiększaniżosocza(1,027–1,030).Naróżnicytejmiędzyinnymipolegaobjaw
stopniowegoopadaniaskładnikówmorfotycznychnadnonaczynia,wktórym
pozostawionokrewpozbawionąmożnościkrzepnięcia.Szybkośćopadania,tzw.odczyn
Biernackiego,maznaczeniewmedycyniepraktycznej.
Bezbarwneiklarowneosoczekrwi,opróczznacznejilościwody(91,8%),zawierawiele
związkóworganicznych,jakbiałka,glukoza,tłuszczeorazsolenieorganiczne;wśród
ostatnichprzeważająbardzoznaczniesolesodu;pozatymznajdująsięzwiązkipotasu,
wapnia,magnezuifosforu.
Krewupuszczonaznaczyńkrwionośnychzmieniasięwkrótce.Zpłynnejstajesię
galaretowata;mówisięwówczas,żekrewkrzepnie.Wzranieniachtenobjawregulacyjny,
jakimjestkrzepnięcie,chroniustrójprzedutratąkrwiizakażeniem.Krzepnięciekrwi
powodujeprzejścierozpuszczonegowosoczufibrynogenuwsubstancjębiałkową
wpostacidelikatnychwłókienek;substancjazwanajestwłóknikiemalbofibryną
(fibrinum);wskrzepietworzyonasubtelnąsiateczkę.Jeżelikrewskrzepłąpozaustrojem
pozostawisięprzezpewienczaswspokoju,tonapowierzchnizaczynasięwydzielaćpłyn
przezroczysty,żółtawy,któryjestosoczemkrwipozbawionymwłóknika;płyntennazywa
sięsurowicąkrwi(serumsanguinis)lBardziejzbitapozostałośćpooddzieleniusię
surowicyzłożonazkrwinekiwłóknikatworzyskrzepkrwi(cruorsanguinis)lOsocze
składasięwięczsurowicyiwłóknika;surowicazosoczabezwłóknika,skrzepzaś
zwłóknikaikrwinek.
Włóknikmożnaoddzielićodosocza,mieszającświeżowypuszczonąkrewszorstką
miotełką.Caływłóknikosadzasięwtedynamiotełce,awnaczyniupozostajesurowica
iskładnikikomórkowekrwi.Składnikikomórkowemożnawtedyoddzielićodsurowicy
przezodwirowanie.
6
