Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemianamaterii
27
Ryc.7.Wprowadzaniedokomórkilubusuwaniezniejsubstancjichemicznych:a–fagocytoza,
b–pinocytoza(endocytoza),c–ekstruzja(egzocytoza),d–cytopempsis(transportprzezkomór-
kowy).
przeważająprocesykataboliczne,wmłodościprocesyanaboliczne.Wzasadzie
jednakwkomórcezachodzijednocześnieasymilacjaidysymilacja.Uzyskana
dziękidysymilacjienergiaużywanajestwprocesachasymilacji.
Produktamiprzemianymateriisą:
1)specyficznedlaorganizmuwielkocząsteczkowebiałka,węglowodany
itłuszcze,będącewczęścimateriałamizapasowymi,
2)wydaliny(excretionis–będącewczęściproduktamiodpadowymioraz
wydzielinysecretionis,incretionis–hormony),
3)substancjeodpadowe,niektórewydalane(CO
2,mocz,pot),niektóreod-
kładaneworganizmie(kwasmoczowyprzydniemoczanowej),
4)energia,np.energiaruchu,ciepłolubenergiaelektrycznakoniecznadla
przekazywaniapobudzenialubpotencjałówczynnościowych,atakżegroma-
dzonawpostacienergiichemicznej,np.adenozynotrifosforan(ATP).
Wydalaniesubstancjiodpadowychnastępujeprzeznerki,jelita,płuca
iskórę,wniektórychprzypadkachtakżewrazześliną.
Komórkiwytwarzającewydzielinynazywanesąkomórkamigruczołowy-
mi.Rozróżniasięgruczoływydzielaniazewnętrznego(ekskrety,sekrety)
igruczoływydzielaniawewnętrznego(inkrety,hormony).Istniejątakżegru-
czołymieszane,np.trzustka.Około2/
3energiiuzyskanejwwynikuprzemia-
nymateriizużywanejestdoprodukcjiciepła,1/
3napracęmechaniczną,anie-
wielkacząstkanauzyskanieenergiielektrycznej(potencjałyczynnościowe).
Systemybiologicznezesprawnościąrzędu42%sąbardziejsprawneprzy
