Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemianamaterii
31
Ryc.9.Schematyczneprzedstawienieniektórychsposobówhamowaniaaktywnościenzymaty-
cznej:a–rozkładsubstratu(SUB)przezaktywnyenzym,b–konkurencyjne(kompetycyjne)ha-
mowanieenzymupoprzezsubstancjębardzopodobnądosubstratu,c–hamowanieallosteryczne
enzymuprzezinhibitor,d–nieodwracalnehamowaniepoprzezwiązaniesubstancjihamującej
zcentrumaktywnymenzymu.
Enzymysąbiałkamidziałającymijakokatalizatorychemicznychreakcji
organizmu.Częstoproteina(apoenzym)związanajestjeszczezinnączą-
steczką(koenzym).Apo-ikoenzymtworząwspólniejednączynnącząstecz-
kęholoenzymu.Częstokoenzymamibywająwitaminy,aletakżemetale–
jakżelazo,miedź,magnez,mangan,kobaltiin.Enzymywykazująogromną
specyficznośćdziałania.Ichnazwypowstająprzezdodaniekońcówki-aza
donazwyreakcji,którajestkatalizowana,lubteżdonazwysubstancji,któ-
rapodlegaprzemianie(np.oksydaza,hialuronidaza).Specyficznośćdziała-
niaenzymówwarunkowanajestichdrugo-itrzeciorzędowąstrukturą.Czą-
steczkasubstratumusiuzyskaćdostępdocentrumaktywnegoenzymu(za-
sadaklucz–zamek).
Działaniewieluenzymówmożebyćhamowaneprzezróżnesubstancje
ostrukturzepodobnejdostrukturysubstratu.Tworząonecoprawdazenzy-
memkompleks,niewchodząjednakwreakcję.Tentyphamowaniaokreśla-
nyjestmianemhamowaniakompetycyjnego(ryc.9/b).Hamowanietomo-
żezostaćprzełamane,jeżelisubstratprzejawiawiększepowinowactwodo
