Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przemianamaterii
37
wiązań.Niektórezkwasówtłuszczowychniemogąbyćsyntetyzowaneprzez
organizmzwierzęcy,musząbyćdostarczanewrazzpokarmem.Zapotrzebo-
waniezwierzęcianatakielipidyegzogennejeststosunkowoniewielkie.Wli-
pidachprostych(np.glicerydy,woski)kwasytłuszczowetworząestryzjed-
no-lubwielowartościowymialkoholami(glicerol,sterol).Lipidyzłożone
(np.fosfatydy,sfingolipidy)zawierająopróczkwasówtłuszczowychialko-
holitakżekwasfosforowy,połączeniaazotowe,eterwinylowy,węglowodany
iin.Lipidystrukturalnezawierajączęstohydrofilneilipofilnełańcuchybocz-
ne,copozwalaimnawchodzeniewreakcjezarównozsubstancjamirozpusz-
czalnymiwtłuszczach,jakiwwodzie.
Solemineralne.Zapotrzebowaniejestzmiennewzależnościodkomórki.
Kationy(+):przedewszystkimpotas,sód,wapń,magnez.
Aniony(–):szczególniechlorki,węglany,fosforany,siarczany.
Pierwiastkiśladowe(szczególnieważnedlasystemówenzymatycznych):
np.żelazo,miedź,mangan,cynk,kobalt,nikiel,jod,selen.
Substancjemineralnewystępująwkomórcejakopołączeniaanionówika-
tionów.Znaczeniemająnp.węglany,fosforany,chlorki.Kationymogąbyć
takżewiązaneprzezbiałka.Wtakimprzypadkustająsięonenieaktywne
osmotycznie.
Znaczeniesubstancjinieorganicznychworganizmie.Chociażsubstancje
nieorganicznenienośnikamienergii,niezbędnedlaorganizmu.Życie
bezsubstancjimineralnychjestniemożliwe.Zarównomakroelementy,jak
ielementyśladowemająznaczeniem.in.wnastępującychprocesach:
1)regulacjaodczynupłynówustrojowych(lekkozasadowy),funkcjabu-
forowaprzeciwzakwaszeniu(acidosis),
2)regulacjaciśnieniaosmotycznegowpłynachustrojowych(przestrzeń
zewnątrzkomórkowa,wnętrzekomórki),
3)odkładaniesięwtkankachpełniącychfunkcjemechaniczne(kości,zę-
by,chrząstki),
4)przenoszeniepobudzeniazneuronunaneuronizneuronunakomórkę
mięśniowąprzezpolaryzacjęidepolaryzację,
5)działanieenzymów,hormonówibarwnikówkrwiimięśni(jakoich
częściskładowe),
6)krzepnięciekrwi.
Zapotrzebowanienasubstancjemineralnemusiwięcbyćpokrywaneprzez
pokarm(lizawki,mieszankimineralne,dodatkimikroelementównaniektó-
rychterenach).Trzebapamiętać,żeprzedawkowaniemożebyćtakżeszkodli-
we(fluorosis,iodismus).
Dużestratyelektrolitów,szczególnieNa+iCl,występująprzywymiotach
ibiegunkach.Związaneznimizaburzeniawgospodarcewodnejorganizmu
mogą,szczególnieumłodychzwierząt,prowadzićszybkodośmierci.