Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZARYSROZWOJUJAMCIAŁA
Wrozwojuosobniczymssaków,odtwarzającymwzarysiestosunkirozwojurodo-
wego,jamaciałapierwotna,coeloma,pojawiasiępoczątkowojakotwórparzysty.
Powstajeonawnastępstwierozszczepieniamezodermybrzusznej,zwanejinaczej
blaszkąboczną,którawprzeciwieństwiedosegmentowanejmezodermygrzbietowej
pozostajeniesegmentowana,awięcniewykazujebudowyodcinkowej,lecztworzy
strukturęciągłą.
Blaszkabocznajakostrukturasymetrycznapozwalawyróżnićczęściprawąilewą.
Każdaznichulegapodziałowinadwalistki–przyśrodkowyzwanyotrzewnątrze-
wną,peritoneumviscerale,orazbocznyzwanyotrzewnąścienną,peritoneumparie-
tale.Tenostatnitworzywewnętrznąwyściółkęścianytułowia,stądjegonazwa–
otrzewnaścienna.Otrzewnatrzewnatworzyzewnętrznąosłonęcewyjelitowej,sym-
bolizującejtrzewia,couzasadniaznowujejnazwę–trzewna.Wolnaprzestrzeńzawar-
tamiędzyotrzewnymiściennymiitrzewnymiodpowiedniejstronytojamaciała
tejżestrony.Otrzewnetrzewneprawejilewejstronyłącząsięzsobąwpłaszczyźnie
pośrodkowejciałaiukładająsięwstosunkudocewyjelitowejczęściowogrzebie-
towo,częściowobrzusznie.Wpierwszymprzypadkumamydoczynieniaztwo-
remdwulistkowymokreślanymmianemkrezkidogrzbietowej,mesenteriumdorsale,
wdrugimzanalogicznąstrukturąnazywanąkrezkądobrzuszną,mesenterium
ventrale.
Rozwójsercakręgowców,zarównowprzebieguontogenezy,jakifilogenezy,
wyrażasięstopniowązmianąjegotopografii,cojestjednoznacznezjegowędrówką
zokolicygłowowoszyjnejdookolicypiersiowej.Wtrakcietychprzemianwczęści
doczaszkowejjamyciałaoddzielasięniewielkajamasurowiczatowarzyszącasercu
wpostaciworkaosierdziowego,pericardium.Pozostały,znaczniewiększyobszar
jamyciałapozaosierdziem,tojejczęśćtułowiowa,zwanarównieżjamąpiersiowo-
-brzuszną.
Ussakówwzwiązkuzewspomnianąwędrówkąserca,rozrostempłuciconajwa-
żniejsze–pojawieniemsięprzepony–częśćtułowiowajamyciałaulegapodziałowi
naodcinekdogłowowy,czylipiersiowyiodcinekdoogonowy,czylibrzuszny.Po-
działtenprowadziostateczniedopowstaniajamyklatkipiersiowejorazjamy
brzusznej.
17