Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tuberculumlingualedistale.CzęśćnastępnanawysokościłukugardłowegoIIzwiąza-
negozn.twarzowymVIIprzekształcasięwguzekjęzykowypośredni,tuberculum
lingualemedium.TrzeciaczęśćzawiązkajęzykazwiązanazłukamigardłowymiIII
iIV,awięcznerwamiczaszkowymiIX–językowo-gardłowymiX–błędnymprze-
kształcasięwguzekjęzykowybliższy,tuberculumlingualeproximale.
Napodłożuguzkajęzykowegopośredniegopowstajetrzon,corpusiwierzchołek,
apex,wykształconegojęzyka,azpozostałychzawiązkówjegokorzeń,radixlinguae.
Poprzecznieprążkowanyumateriał”naumięśnieniejęzykapochodzizsomitów
dogłowowych,nacowskazujeunerwienieruchowejęzykaprzezn.XIIpodjęzykowy.
Naszkicowanawwielkimskrócieprzeszłośćrozwojowajęzykawyjaśniaprzede
wszystkimsprawęjegounerwienia,wktórymbierzeudziałażpięćparnerwówcza-
szkowych,tj.nn.V,VII,IX,XIIorazpośrednioX.
Wysoka,wprostprecyzyjnasprawnośćruchowajęzykajestwięcefektemnietylko
jegoumięśnienia,aleiobfitego,zróżnicowanegounerwienia.Praktyczneskutkitego
stanurzeczydająznaćosobiewcodziennejpracyjęzyka,któryoperującwciasnej
przestrzenijamyustnej,jestrazporazzagrożonymożliwościąprzycięciagozębami.
BUDOWAJĘZYKA
Wukształtowanymostateczniejęzyku(ryc.14)wyróżniasięjegonajwiększączęść
zwanątrzonem(b),którywkierunkuszparyustnejprzedłużasięwnajbardziej
ruchomykoniec,czyliwierzchołekjęzyka(a),wstronędogardłowązaśprzechodzi
wnieruchomączęśćzwanąkorzeniem(c)lubnasadąjęzyka,związanązk.gnykową
orazdnemjamyustnej.Powierzchniajęzykakontaktującasięzpodniebieniemtojego
grzbiet,dorsumlinguae.Nagrzbieciejęzykamożewystępowaćpodłużne,rynienko-
watezagłębieniezwanebruzdąpośrodkowąjęzyka,sulcusmedianuslinguae.Jestto
cechagatunkowawystępującaupsaiczłowieka(ryc.13–1).Uinnychgatunkówbrak
bruzdypośrodkowej.Natomiastpozostałością,którąwidaćtylkonaprzekroju
poprzecznym,nawiązującądoparzystychzawiązkówjęzykajestprzegrodajęzyka,
septumlinguae.Jesttomniejlubbardziejwyraźnabłonałącznotkankowawystę-
pującawpłaszczyźniepośrodkowejjęzyka.
Częśćwierzchołkowajęzyka,opróczwystępującejwcałymnarządziepowierzchni
dogrzbietowejmarównieżprzeciwległąwstosunkudoniejpowierzchniędobrzusz-
ną.Obydwiepowierzchniespotykająsięzsobąwobrębieobwodowejkrawędzi
wierzchołkajęzykanazwanejbrzegiemjęzyka,margolinguae.Mięsożernemają
ostrokrawędziowybrzegjęzyka.Uświni,przeżuwaczyikoniawtrzoniejęzyka,cor-
puslinguae,pozapowierzchniądogrzbietową,wyróżniasięsymetrycznepowierzch-
niebocznejęzyka,facieslaterales,dextraetsinistra.
Częśćjęzykazwananasadąalbokorzeniemjęzykajestwrośniętawdnojamyust-
nejnapograniczuzgardłemipozwalawyróżnićjedyniepowierzchniędogrzbietową.
Przeżuwaczemająnagrzbiecietrzonujęzykaguzowatąwyniosłośćzwanąwałem
języka,toruslinguae(ryc.37–29i).Poprzedzajązakleśniętapowierzchniadogrzbie-
towawpostacidołujęzyka,fossalinguae,cojestcechąbydła.Ukonianatrzonie
języka,wokolicydogrzbietowej,podśluzówką,występujepłaskachrząstkapod
nazwącartilagodorsilinguae(ryc.19–c).
51
