Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ubydła(przyczymzaznaczasiętudużazmiennośćosobnicza)od8do18zjednej
strony.Ukozyobowiązujewiększastabilizacja,bojestprzeważnie12,rzadziej11–18.
Tużprzedfałdemśluzówki,łączącympoobustronachpodniebieniemiękkie
zkorzeniemjęzyka,zwanymłukiempodniebienno-językowym,arcuspalatoglos-
sus,układająsiępoobustronachgrzbietujęzykapojedynczebrodawkiliściaste(3).
Nazwęichuzasadniaukształtowaniebrodawekwpostacipoprzecznychfałdówślu-
zówkinapodobieństwoprzylegającychdosiebieliścipooddzielanychrównoległymi
donichpoprzecznymirowkami.Obowiązujetuznacznazmiennośćgatunkowa.
Zarównowwymiarzebezwzględnym,jakiwzględnymbrodawkiliściastesąnajwię-
kszeukonia–długośćichosiąga2–2,5cm.Równieżdużesąuświni0,7–0,8cm.
Upsabrodawkiliściastesąmałe,całkiemnieznaczneukota,abrakichzupełnie
uprzeżuwaczy.
MIĘŚNIEJĘZYKA,MUSCULILINGUAE,IMIĘŚNIEGNYKOWE,
MUSCULIHYOIDEI
Mięśniejęzykasąpochodzeniasomatycznego.UnerwiajeXIIparanerwówczaszko-
wych,czylin.podjęzykowy,n.hypoglossus.Wyróżniasiętudwazespołymięśni–
mm.wewnętrznejęzykaniemającełącznościzeszkieletemorazmm.zewnętrzne
językauzyskująceprzyczepnaodpowiedniejkości,skądwpromieniowujądociała
języka.Mniejlubbardziejwyraźnablaszkałącznotkankowa,położonawpłaszczyźnie
pośrodkowejjęzykawjegownętrzu,jakoprzegrodajęzyka,dzielitennarządnadwie
symetrycznepołowy.
Mięśniewewnętrznejęzykastanowiąjegozasadniczeutkanie,ijakwspomniano,
ujmowanesąwspólnymmianem–m.językowywłasny.Orientacjaprzestrzenna
włókienmięśniowychodpowiednioużytychumożliwiaskracanielubwydłużanie
języka,zwężaniebądźrozszerzanie,grubienielubrozpłaszczanie,unoszenieiopusz-
czanie.Przyjednoczesnymskurczuwszystkichrodzajówwłókienmięśniowychjęzyk
ulegazesztywnieniu.Przydatnośćfunkcjonowaniaokreślonychwłókienmięśniajęzy-
kowegowłasnegouzupełniająmięśniezewnętrznejęzyka,któreobejmujątrzypary
symetrycznychmięśni:
1.Mięsieńbródkowo-językowy,m.genioglossus,jesttopłaski,półpierzastymię-
sieńułożonywpłaszczyźniepośrodkowejodpowiedniejstronywbezpośrednim
sąsiedztwieswegojednoimiennegopartnerastronyprzeciwnejwobrębieciałajęzyka,
przylegającydołącznotkankowejprzegrody.Rozpoczynasięonwkąciebródkowym
żuchwy,skądjegouścięgnionadolnaczęśćsięgadopodstawykoścignykowej.Od
częściścięgniętejodchodząwachlarzowatowłóknamięśniowe,którewnikajądo
wierzchołkaprzeztrzonpokorzeńjęzyka.Mięsieńbródkowo-językowypociąga
językdoprzoduikudołowi,przyczyniasiędopowstawaniawnimrynienki
(ryc.16–a,37–31).
2.Mięsieńgnykowo-językowy,m.hyoglossus,układasiępostroniebocznej
korzeniajęzykajakopłaskinieregularnieprostokątnymięsień,któryprzeztrzonsięga
dowierzchołkajęzyka(ryc.16–d,17–12).Jestonantagonistąm.bródkowo-języko-
wego,którynakładasięnaniegozbokupodczas,gdysamprzykrytyjestzzewnątrz
przezm.rylcowo-językowy.Przyczeppoczątkowym.gnykowo-językowegoznajduje
sięnapodstawiek.gnykowejijejwyrostkach.Włóknajegowpromieniowująskośnie
55
