Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
AndriejAmalrik–rosyjskidysydent
wydzialehistoriiUniwersytetuMoskiewskiegowpracyrocznejzaty-
tułowanejNormanowieiRuśKijowska(HорманныиКиевскаяРусь),
wktórejbroniłodrzucanejprzezoficjalnąnaukęradziecką„teoriinor-
mańskiej”–tezyozałożeniupaństwaruskiegoprzezNormanów.Za
tęrozprawęzostałrelegowanyzuczelni,atenbrakwykształceniabę-
dziemuzawsze,podobniejakMaksimowowi9,wytykanyprzezideo-
wychoponentów.Podliczajączyskiistratypłynącezprzerwaniana-
uki,stwierdzićnależy,iżuniknąłdziękitemuzakrojonejnaszeroką
skalęindoktrynacjiideologicznej,prowadzonejprzezradzieckisystem
wychowania.Szkołabowiem,nawszystkichjejpoziomach,stałasię
jednymzgłównychobiektów,wktórywymierzonebyłyciosybolsze-
wików,nauczycielzaśzostałnarzędziemwrękutotalitarnegomolocha,
liczącegonastworzenienowejistoty,noszącejmianohomosovieticus10.
DlaAmalrikanatomiastsamąszkołąstałosiężycie:rewizje,areszto-
wania,zesłania,łagry,prześladowania.Dlategom.in.stworzoneprzez
niegopostacienierażąpapierowościączyteżkoturnowością:zarówno
bohaterowie,jakiwydarzenia„spisane”sąwprostzrzeczywistości,
sąrealne.Estetyzacjawystępujetuwniewielkimstopniu,zatofakty
przedstawianesązprecyzyjnądokładnością.
WspomnianapracaonormańskimpochodzeniuRusiwywarła
wpływnadalszeżycieAmalrika,wskazujączjednejstronynaabsur-
dyegzystencjiradzieckiej,zdrugiej–natchórzliwąpostawęZachodu
wobecKrajuRad.Otóżw1961rokuAmalrikchciałprzesłaćwzmian-
kowanąrozprawęduńskiemuslawiście,profesorowiSthender-Peter-
sonowi,zktórymprowadziłpodówczasożywionąkorespondencję.
PostanowiłpoprosićojejprzekazanieambasadęduńskąwMoskwie.
Przesyłkęudałomusięwrzucićdoskrzynkipocztowej,znajdującejsię
nadrzwiachambasady.JednakDuńczycy,podejrzewającprowokację
bądźteżniechcącmiećnicwspólnegozsamizdatemalbodowiedziaw-
szysię,żezatępracęwydalonoAmalrikazuniwersytetu,oddaliją
MinisterstwuSprawZagranicznychZSRR,skądtrafiładorąkKGB.
Stwierdziwszy,żetekstniezawieraantysowieckichtreści,astanowi
9
Otymzob.K.Duda,Wiarainaród...,op.cit.,s.18.
10
Zob.więcej:M.Heller,Maszynaiśrubki.Jakhartowałsięczłowiekradziecki,
Paryż1988,s.211.
