Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wolnyczłowiekwzniewolonymkraju
33
najbardziejzadziwia,topragnienie,abyosobistepoglądybłądzącego
iomylnegoprzecieżczłowiekaprzedstawiaćjakopodstawywszech-
stronnejlozofii.WedleAmalrika,filozofiamarksistowskatoracjona-
lizacjaświatopogląduniemitycznegoproletariatu,aleuśrednionego
obywatela,to„filozofiażołądka”statystycznegoprzedstawicielana-
rodu,dającamupoczucie,żetowłaśnieonwrazzjego„interesami
ekonomicznymi”jestmesjaszem.Wtymwłaśnietkwiłrelatywizmmo-
ralnynauczaniaMarksa,ideałyiuniwersalnewartościzostająbowiem
przezmarksistówrelegowanedojakiejśmitycznejprzyszłości.Naco
dzień,wbieżącejchwilikomuniściwyznającynicznyibezwzględny
relatywizmspołeczny41.Cowięcej,naZachodzie,zdaniemdysydenta
rosyjskiego,niemalwszyscymarksistamijeśliniezsamejnazwy,
tonapewnonamocytypumyślenia,dlategożewszyscyprawietamtej-
siobywatelejednymgłosempowiedzą,warunkimaterialneokreślają
pozostałesferyżyciastąd,wedługAmalrika,wzięłasięideakonwer-
gencjiZSRRzZachodem.
Naskutektrwającej117dni(wliczając70dnisztucznegodokarmia-
nia)głodówki,karęłagruzamienionoAmalrikowinatrzyletniezesła-
niedoMagadanu.Niemałąrolęodegraływtejsprawiegłosyświatowej
opiniipublicznej.ZUniwersytetuHarvarda(wnadzieinazamianę
obozunaemigrację)przyszłodlaAmalrikazaproszenie,abywykładał
tamnawydzialehistorii.GüzelzwróciłasięteżdoMiędzynarodowego
KolegiumPrawnikówzprośbą,abyjejmężowiumożliwionowybór
adwokata;kopiategolistutrafiładozagranicznychkorespondentów,
którzyzkoleiodczytaliw„GłosieAmeryki”.PonadtowUSApo-
wstałwobronieAmalrikaKomitetPisarzyiWydawców.
NaczaszesłaniadoMagadanuprzypadapróbanawiązaniadialo-
guAmalrikazwładzą.Niebezznaczeniabyłatutajpresjawywierana
przezKGB:zarównowładzy,jakiorganombezpieczeństwazależało
nawzbudzeniuiuRosjan,inaZachodzieprzekonania,żezłagodzenie
karydysydentatonierezultatświatowejopiniipublicznej,alewyraz
szlachetnościpartiizjednejstronyipójścianaustępstwaAmalrika
zdrugiej.ListAmalrika,adresowanydoprezydiumRadyNajwyż-
41
Natentematzob.więcej:J.M.Bocheński,Lewica.Religia.Sowietologia,War-
szawa1996,s.288–292.