Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BUDOWAICZYNNOŚĆŚCIANYNACZYŃSYSTEMOWYCH
wierająwścianiekomórekmięśniowych.Wposzcze-
gólnychodcinkachukładunaczyniowegośrednicako-
lejnych
naczyń
zmniejsza
się
w
wyniku
równomiernychpodziałów,zwiększasięnatomiast
łącznapowierzchniaprzekrojunaczyń,cosprawia,że
wmiaręzbliżaniasiędonaczyńwłosowatychpręd-
kośćprzepływukrwiprzezpojedynczenaczyniema-
leje.Naczyniawłosowate(włośniczki)składająsię
zkomórekśródbłonkaibłonypodstawnej,któresta-
nowiąbarierę,przezktórąsątransportowanewoda
ielektrolity,tlen,składnikiodżywczeiproduktyprze-
mianymaterii.Zpołączenianaczyńwłosowatychpo-
wstajążyłkipozawłośniczkowe,któretakżemogą
transportowaćsubstancjeiprzeznieodbywasięwy-
mianawodyidużychcząsteczek.Żyłkipozawłośnicz-
kowełącząsięwwiększenaczyniażylne,wktórych
ścianiepojawiająsięmięśniegładkie.Żyłyte,podob-
niejakmałetętniczkioporowe,majązdolnośćkurcze-
niasięirozkurczania,wpływającnaobjętośćkrwi
włożyskunaczyniowymiciśnieniewczęściżylnej
krążenia.Małeżyłyłącząsięwwiększenaczyniażyl-
ne,któreodprowadzająkrewdoserca.Schematukła-
dukrążeniaprzedstawiononarycinie1.1.
101
Budowanaczyń
10101
Tętnicesprężyste
Tętnicesprężystezbudowanesąztrzechwarstw:bło-
nywewnętrznej(tunicaintima),błonyśrodkowej(tu-
nicamedia)iprzydanki(tunicaadventitia)[1,2].
Ścianatętnicsprężystychjestodżywianaprzezmałe
naczyniawnikającedoprzydanki(vasavasorum)
(ryc.1.2).
Błonawewnętrznależynajbliżejświatłanaczy-
niaiskładasięgłównieześródbłonka(endothe-
lium).Komórkiśródbłonkamająpłaskikształtispo-
czywająnabłoniepodstawnej,którastanowidelikat-
nąsiećutworzonąprzezskładnikipodścieliskapoza-
komórkowego,główniekolagentypuIV
,lamininę
iproteoglikanyzawierającesiarczanheparanu.Nie-
kiedypodkomórkamiśródbłonkawbłoniewe-
wnętrznejznajdujesiępojedynczawarstwakomórek
mięśnigładkich.
Błonaśrodkowaskładasięzwłókienelastyny
układającychsięwblaszki(lamellae)otaczające
światłonaczynia,któreleżąnaprzemienniezokręż-
nymiwarstwamimięśnigładkich.Liczbawarstwela-
stynyimięśnigładkichjestróżnawposzczególnych
naczyniach.Warstwyelastynymająotwory(fene-
strae)isąpołączonezluźnoułożonymiwłóknami
kolagenu.Zarównokolagen,jakielastynapowstają
główniewkomórkachmięśnigładkich.Komórki
mięśnigładkich(miocyty)stanowiąnajliczniejszeko-
mórkiścianytętnicsprężystychiichaktywnośćregu-
lujączynnikiwytwarzaneprzezśródbłonekoraz
składnikizawartewpodścielisku.Przezpołączenia
międzykomórkowe(gapjunctions)odbywasięsyn-
chronizacjapotencjałuelektrycznegomiocytów.
Przydankatworzynajbardziejzewnętrznąbłonę
ścianynaczyniaiskładasięzcienkiejwarstwyluźnej
tkankiłącznej.Zawieragłówniefibroblastyipodście-
liskobogatewewłóknakolagenowe.Znajdująsię
wniejnaczyniaodżywcze,naczyniachłonneorazza-
kończenianeuronalne,zapośrednictwemktórychod-
bywasięnerwowaregulacjakrążenia.
Ryc01020Schematstrukturytętnicysprężystej.
4
