Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kryzysjakotrwanietranscendentalnejsubiektywnościwanonimowości
29
anonimowościwtymznaczeniuoznacza,żesubiektywnośćtrans-
cendentalnązakrywato,coonasamakonstytuuje,costanowire-
zultatjejkonstytucyjnychdokonań,toznaczyprzesłaniająświat
iistniejącewnimludzkieJa.
Życietranscendentalnewpostawienaturalnejpozostajewięc
anonimoweijakotakiekryjewsobieniebezpieczeństwo,żemoże
uleccałkowitemuzakryciuczyzapomnieniu.WKryzysienauk
europejskich...Husserlniebezpieczeństwotowiążezobiektyw-
no-naukowątematyzacjąświata,aściślejmówiąc:znaukowąab-
solutyzacjąświata.LotharEleywzwiązkuztątematyzacjąpisze:
nNaiwneżyciewświecie,awszczególnościnaukowyczyn(Tun),
jestzapomnieniemtego,cotranscendentalne[...]"38.Samana-
ukastanowijednązformsamoobiektywizacjitranscendentalnej
subiektywności:subiektywnośćbowiemtranscendujesamąsie-
bie,obiektywizującsięwnauce.Wnaturalnymnastawieniunauki
jednaknierozpoznająiniemogąrozpoznaćswegopochodze-
nia,ulegającprzesądowi(Vorurteil)wstępniedanegoświata39.
nWszystkiepozytywnenauki—piszeHusserl—sąnaukami
wtranscendentalnejnaiwności"40.Zapoznaniekonstytuujących
dokonańtranscendentalnejświadomościjesttypowedlaprzy-
rodoznawstwa:nUprawiającnaukiprzyrodnicze,spełniamy
aktyuporządkowanewedługlogikidoświadczenia,wktórychmyś-
lowozostająokreśloneowetworyrzeczywiste(Wirklichkeiten),
zarównodane,jakprzyjmowane,spełniamyakty,wktórychrów-
nieżnapodstawietakichwprostdoświadczonychiokreślonych
transcendensówwnioskujesięoinnych"41.Wkonsekwencji,przy-
rodoznawca,tkwiącwnaturalnymnastawieniu,nierozpoznaje
jegoograniczeń:nCzłowiekzajmującypostawęnaturalną(derna-
türlicheMensch),wszczególnościbadacz-przyrodnik,niezauwa-
żatychograniczeń,niezauważa,żewszystkiejegowynikisąza-
opatrzonepewnymwskaźnikiem,któryjestoznakąichrelatywne-
gojedyniesensu.Niezauważa,żenaturalnenastawienieniejest
jedynymmożliwym,żedopuszczaskierowaniaspojrzenia,dzięki
którymuwydatniasięabsolutnakonstytuującaprzyrodęświado-
mość,wstosunkudoktórejwszelkaprzyrodamusibyćrelatywna
38L.Eley:DieKrisedesAprioriindertranszendentalenPhänomeno-
logieEdmundHusserls...,s.80.
39Zob.P.Janssen:GeschichteundLebenswelt.EinBeitragzurDiskus-
sionvonHusserlsSpätwerk.DenHaag1970,s.28—29.
40E.Husserl:PhänomenologischePsychologie...,s.250.
41E.Husserl:IdeenzueinerreinenPhänomenologieundphänomeno-
logischenPhilosophie...,Buch1,s.107(152).
