Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
WŁODZIMIERZGALEWICZ
cjitreśćtegoogólnegoceluzostajejednakujętarównieżjakoprawo
każdegoindywidualnegoczłowieka:
Korzystanieznajwyższego,osiągalnegopoziomuzdrowiajestjednymzpod-
stawowychprawistotyludzkiej,bezróżnicyrasy,religii,przekonańpoli-
tycznych,warunkówekonomicznychlubspołecznych.
W1948r.ZgromadzenieOgólneOrganizacjiNarodówZjednoczo-
nychprzyjęłoPowszechnąDeklaracjęPrawCzłowieka(theUniversal
DeclarationofHumanRights-UDHR)
15
.Tenprawnieniewiążący,ale
moralnieznaczącydokumentjestfundamentalnymzbioremupraw-
nień,uznawanychzaprawaczłowieka.Wjegopreambuleczytamy
międzyinnymi,że„uznaniewewnętrznejgodnościorazrównychinie-
zbywalnychprawwszystkichczłonkówludzkiejrodzinyjestpodstawą
wolności,sprawiedliwościipokojuwświecie”,cowowymczasie-trzy
latapozakończeniuIIwojnyświatowej-dośćjednoznaczniewskazy-
wałonajednązjejgłębszychprzyczyn,jakąbyłanegacjaowej„we-
wnętrznejgodnościorazrównychiniezbywalnychprawwszystkich
członkówludzkiejrodziny”.Dalejzaśnastępuje30artykułów,opisu-
jącychterówneiniezbywalneprawa,któreprzysługujączłowiekowi
jakoczłowiekowi.Niektóreujmująjewaspekcieformalnym,kładąc
nacisknaichrównośćwewszystkichistotachludzkich.Takwięc
wartykule1powiadasię,że„[w]szyscyludzierodząsięwolniirówni
podwzględemswejgodnościiswychpraw”,niewyjaśniając,naczym
polegatarównagodność,aniczegodotycząowerówneprawa.Inne
zapisyokreślająjednaktakżetentreściowyaspektprawprzysługu-
jącychczłowiekowi,jaktoczynijużartykuł3,wktórymczytamy,że
każdymaprawodożycia,wolnościiosobistegobezpieczeństwa(se-
curityofperson).Dotychtreściowookreślonychpunktówdeklaracji
należyteż-szczególniedlanasinteresujący-art.25.1,którygłosi:
Każdyczłowiekmaprawodostopyżyciowejzapewniającejzdrowieidobro-
bytjegoijegorodziny,włączającwtowyżywienie,odzież,mieszkanie,opie-
lekarskąikonieczneświadczeniasocjalne,orazprawodoubezpieczenia
nawypadekbezrobocia,choroby,niezdolnościdopracy,wdowieństwa,staro-
ścilubutratyśrodkówdożyciawinnysposóbodniegoniezależny.
Wcytowanymfragmenciezdrowiezostajezestawionezdobroby-
tem(well-being),aczkolwiekniejestznimutożsamiane.Przytoczo-
nyzapisniemówijednakściślebiorącoprawiedozdrowialubdo
dobrobytu,leczoprawiedo„stopyżyciowej”(astandardofliving)
15Zob.U.N.1948.