Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
drugorzędnejrangi-nsecond-classcitizensinthebookworld”4.Tymcza-
semuważnespojrzenienaantologięmożeokazaćsięprzydatnezwłaszcza
dzisiaj-wkontekściekulturycytatu,swobodnychremiksówiłatwego
kopiowania,aleteżzyskującychnaznaczeniubazdanych,niezbędnych
wobliczunadmiarupisarskiejaktywności,swoistejnadprodukcjiksiążek
orazintelektualnegopośpiechu.Badaniatakiewydająsiętymistotniejsze,
żeantologietoformyproblematycznezracjioddawnawypominanych
imuproszczeń,skrótówimanipulacji-umacnianychnietakrzadkoau-
torytetemkulturdominujących.nPrzystępniejszeniżinne,narracyjnie
rozbudowanegatunkinaukowe,[ł]owieleskuteczniej–jakdowodzi
DanutaUlicka-zabudowująmasowąwyobraźnięintelektualną”5.
Antologialiterackawznanymobecniekształcie(terminpojawiasię
wjęzykupolskimwdrugiejpołowieXVIIIwieku,zastępującmiędzy
innymistaropolskienogrody”inwirydarze”;publikacjeuwzględniające
wtytulesłowonantologia”upowszechniająsięwXIXstuleciu6)niedo-
czekałasięnagrunciepolskimmonograficznegoopracowania,spełnia-
jącegofunkcjępodobnądoDiedeutschsprachigeAnthologiepodredakcją
JoachimaBarkaiDietgeraPfortego(1970)czyLesanthologiesenFrance
EmmanuelaFraisse)a(1997).Niepodjętoteżpróbsystematycznegoopi-
suzadańikulturowejfunkcjitegogatunku.Zdajesięwięcobowiązywać
stannakreślonyprzezZbigniewaChojnowskiegojeszczewroku2009:
nWruchuwydawniczym,jakiżyciukulturalno-społecznym,ich[anto-
logii-M.K.,B.S.R.]rolabyłaijestniedoceniana,ahistoria,anatomia,
zasięgoddziaływaniazjawiskamałozbadane”7.
DowyjątkówzaliczyćtrzebapracebadawczeJerzegoSmulskiegonad
antologiąsocrealistyczną,atakżeobszernehasłoprzygotowaneprzez
niegododrugiegowydaniaSłownikarodzajówigatunkówliterackich
podredakcjąGrzegorzaGazdy8.Wśródniezbytlicznychpracwymienić
4Badaczchętniepowtarzacytowanąfrazę.Zob.J.R.DiLeo:AnalyzingAntho-
logies.In:OnAnthologies:PoliticsandPedagogy.Editedandwithanintroductionby
J.R.DiLeo.Lincoln2004,s.7,9.
5D.Ulicka:Przemocczytanek.Ogatunkuantologii.W:Współczesnedyskursy
konfiktu.Literatura-język-kultura.Red.W.Bolecki,W.Soliński,M.Gorczyński.
Warszawa2015,s.444.
6Wzwiązkuzróżnorodnościąterminów,jakimiposługiwanosięwcelunazwania
literackichwyborów,istotnewydajesiętopicznezapleczetytułowychpojęć.Niektórzy
badaczeantologii,jakAnneFerry,chcielibywidziećwłaśniewtytułachjedenzporęcz-
nychkluczydostudiównaanalizowanąformą.A.Ferry:TraditionandtheIndividual
Poem.AnInquiryintoAnthologies.Standford,California2001,s.14.
7Z.Chojnowski:Niedocenionestronyantologii.nForumAkademickie”2009,
nr4,dodatek:nForumKsiążki”2009,nr1,s.4.
8Słownikrodzajówigatunkówliterackich.Nowewydanie.Red.G.Gazda.Wyd.2.
(1.wWNPWN).Warszawa2012.Pierwodrukw:nZagadnieniaRodzajówLiterac-
