Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wstęp
kontrintuicyjna,umożliwiamidojściedocelu.Pozwalaujawnićindywi-
dualneistnienianie-ludzi,którzydotejporyznajdującsięwcieniuanthro-
pos,moglibyzostaćwylanirazemzmaterialistycznąkąpielą,skutecznie
rozpuszczającąkażde,równieżnieantropocentryczne,pojęciejednostki.
GrahamHarmanjestspecyficznymmyślicielem,któregorealizmpo-
leganatym,żeuznajeistnienierealnych,autonomicznychprzedmiotów,
zupełnieniezależnychodludzkichsądów,interpretacji,atakżeprzedmioto-
wychrelacjiorazichwyglądów.Sprowadzanieichdostrumieniamaterii
(podkopywanie)lubrelacji(rozpraszanie)sprawia,żeichunikalne,wyjąt-
koweizawszejednostkoweistnienieznikanamzoczu.DziękiHarmanowi
możemymówićwreszcieorealnieistniejącymprzedmiocie,którywchodzi
wrelacjezinnymizapomocązmysłowości,zawszejednakbędziepozo-
stawałwycofanyiniepoznawalnywswoimrealnymistnieniu.Zarówno
materializm,jakiteoriaaktora-sieciwalczązantropocentryzmem,ale
żadneznichnietroszczysięoindywidualneprzedmioty.Tymczasem
Harmanprzekonuje,żeoileprawdopodobnieniktznasnigdyniewidział
materiianirelacji,otylezawszezauważamynaswojejdrodzeindywidual-
nieistniejąceprzedmioty(czasamiwręczpotykamysięonie),dlategoczas
zacząćjezauważaćrównieżwfilozofii.
Nowomaterialistycznąperspektywęzontologiązwróconąkuprzed-
miotomłączynietylkoontologicznaegalitarność,lecztakżenieoczeki-
wanarehabilitacjaspekulacji,któraprzezdługiczaswświeciefilozofii
uchodziłazajednąznajgorszychzniewag.Zachętędomyśleniaspekulatyw-
negobeztruduznajdziemyuHaraway,posługującejsięwieloznacznym
skrótemSF
,oznaczającymmiędzyinnymispekulatywnefabulacje,spekula-
tywnyfeminizm,alerównieżsciencefictionczyteżsamfaktnaukowy
(sciencefact)17.Myślicielkazwracauwagęnato,żewspółczesnyświat
potrzebujezupełnieinnychopowieściniżindywidualistycznehistorie
okonkurencji,podbojuczyzbawieniu,atakżeśmiałychspekulacji,które
potrafiłybywytworzyćorazprzybliżyćnowąrzeczywistość.Zdolnośćdo
opowiadaniajestdlaniejreceptąnaprzetrwaniezagrożonegoziemskiego
życia,samaspekulacjastajesięsynonimem,anie,jakbyśmysięspodzie-
wali,przeciwieństwemfaktunaukowego.Harawaytwierdzi,żejesteśmy
zbytzachowawczyontologicznie,dlategozapraszanasdopodjęciaryzyka
17Zob.D.Haraway,StayingwiththeTrouble,dz.cyt.,s.10.
