Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Podstawowepojęciazzakresuekologiiczłowieka
11
-humanistycznynurtekologiiczłowieka.Ekofilozofiastarasięnadawaćpolitycznym
ruchomekologicznymteoretyczneuzasadnieniepolityceglobalnejiregionalnejwza-
kresieenergetyki,rozwojuprzemysłu,rolnictwa,urbanizacji,komunikacji,rekreacjiiwy-
poczynkuczyturystyki.
Skutkioddziaływaniaczłowiekanaśrodowiskomogąbyć:
▪suplementywne,czyliwzbogacającewnoszeniemnowychwartościlubpodno-
szącejegowewnętrznąorganizacjęnawyższypoziom(np.mechanizacjarolnic-
twa,nawożenie,melioracje,wprowadzanienowychgatunkówroślinizwierząt);
▪kompensacyjne,gdziepobórsubstancjiienergiiześrodowiskajestkompen-
sowanywprowadzeniemdośrodowiskasubstancjiczyenergiiwyrównujących,
dziekiczemuukładekologicznypozostajewstanierównowagiwzględnej(za-
lesienia,retencjawód);
▪destrukcyjne,gdziedziałalnośćczłowiekapowodujestratywśrodowiskuprzy-
rodniczym.Takiedziałania,zwłaszczaczęstewXXw.,prowadziłydodekom-
pozycjistrukturbiologicznych,degradacjiśrodowiska,wymieraniagatunków.
Ogromneprzeobrażeniapowodowałym.in.wyrębylasówtropikalnych,tajgi,
zmianykierunkubiegurzek,nawadnianiestepów,np.wKazachstanie,spadek
poziomuwodywjeziorachm.in.wMorzachAralskimiKaspijskim.
1.2.Człowiekwobecśrodowiska
Człowiekwkażdymswymwymiarze-biologicznym,społecznym,kulturowym-zawsze
stanowiczęśćbiosfery.Naśrodowiskożyciaczłowieka,warunkujące(modyfikujące)
jegowłaściwościbiologiczne,psychospołeczno-kulturowewpływająm.in.czynniki:
▪biotyczne:fora,fauna(wtymchorobotwórcze);biogeograficznerodzajesie-
dlisknp.leśne,stepowe,pustynne,górskie,nizinneitp.;
▪abiotyczne:cechyklimatuimikroklimatu,ukształtowanieterenu,nasłonecz-
nienie,opady,wilgotnośćpowietrza,temperatura,ciśnienieatmosferyczne,
właściwościwód,gleb,atmosfery.Czynnikitedawniejgłównienaturalne,nie-
zmienionedziałalnościączłowieka,sązmienianenasztuczne,celowozmienia-
nedopotrzeb;
▪społeczne:miejskie,wiejskie,rodzinne,szkolne,zawodowe;
▪kulturowe:poziomwiadomości,wykształcenie,poziomkultury,poglądypoli-
tyczne,religijne.Kulturatocelowadziałalnośćczłowiekaoddziałującatakwe-
wnątrzjakizewnątrzbiosfery.
Rozwójgospodarkiwymagawiedzyekonomicznej,którazajmujesięśrodkamipro-
dukcji,siłamiwytwórczymi,pracą,towarem,pieniędzmi,stosunkamiprodukcji.Ekono-
mianiemożeniedostrzegaćpotrzebiwymogówśrodowiska,stądjejzwiązekzekolo-
gią.Naekologięczłowiekaoddziałujątakieproblemyspołeczno-ekonomiczne,jak:
▪ogromnywzrostpopulacjiludzkich,przegęszczenieZiemi;
▪wyczerpywaniesięzasobównaturalnych,możliwościprodukcjiżywności(su-
rowce,energetyka,żywność);
