Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
MichałTymowski
przeszłościAfrykisubsaharyjskiej.Traktowanoją–jakżemylnie–jako
obszar(iludy)bezhistorii.
Zupełnieinaczejprzebiegałrozwójbadańetnograficznych,etnolo-
gicznych,następnieantropologicznych–odnoszącychsiędokultur
człowieka,wtymbadańzzakresuantropologiipolitycznej.Wśrednio-
wieczuopisyocharakterzeetnograficznympojawiająsięwzwiązku
zrelacjamizwyprawJanadelPianoCarpiniegoiWilhelmaRubrukado
Mongołów.Niektórzybadaczewidząpoczątkiantropologiiwepoce
wyprawodkrywczychwXViXVIwieku.Znalazłotowyrazwtytule
artykułuJohnaH.Rowe,TheRenaissanceFoundationsofAnthropology
1
.
Jakodyscyplinanaukowaetnologiaiantropologiakulturowarozwinęły
sięjednakwkońcuXIXwieku.Przedmiotemichbadańbyły–całkiem
odwrotnieniżwbadaniachhistorycznych–społeczeństwaprymitywne,
obecnieużywamyterminu{przedpiśmienne’.Antropolodzyprowadzili
swojepraceterenowenakilkuobszarach,traktowanychjakoswoiste
laboratoriabadawcze.ByłytoSyberia,AmerykaPółnocnaiŚrodkowa,
równieżPołudniowa,wyspyPolinezji,Australiaorazinteresującamnie
Afryka.Oilewięchistorycybardzopóźnoiwśródwieludyskusji
rozpoczęlibadaniaprzeszłościAfrykisubsaharyjskiej,otyleantropolo-
dzytraktowalitęczęśćAfrykijakojedenzkluczowychobszarówswych
badań.Dotyczyłyonepoczątkowo,wpierwszychdziesięcioleciachXX
wieku,zagadnieńkultury.Początekbadańzzakresuantropologii
politycznejwiążesięzdziełempodredakcjąMeyeraFortesaiEdwarda
E.Evans-Pritcharda,AfricanPoliticalSystemsopublikowanymw1940
roku
2
.Wbadaniuafrykańskichsystemówpolitycznychwprowadzilioni
podstawowerozróżnienienaspołeczeństwaoscentralizowanymsys-
temiewładzy,czylitworzącepaństwa,ispołeczeństwa,którestruktur
scentralizowanychnietworzyły.Wnastępnychdziesięcioleciachliczni
antropolodzybadalistrukturyobutypów,nietylkowAfrycesubsaharyj-
skiej,aleinainnych,wymienionychwyżejobszarach.
1
J.H.Rowe,TheRenaissanceFoundationsofAnthropology,nAmericanAnthropo-
logist”1965,t.67,s.1–20.
2
M.Fortes,E.E.Evans-Pritchard(red.),AfricanPoliticalSystems,Oxford1940.
