Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
motorycznychuwarunkowań,wspierającesięnaodmiennychzałożeniach.Dotyczy
tozwłaszczakoncepcji„modułówmotorycznych”czy„kompetencjimotorycznych”(bliżej
natentemat–pkt3.6).
Zewnętrzneprzejawyczynnościruchowychcharakteryzująmanifestacyjne
właściwości,wiążącesięzprzebiegiemtychczynnościorazichefektem.Wyróżniamy
tuzatemwłaściwościstrukturalne,tj.obraziprzebiegczynnościwczasieiprzestrzeni
(cechyruchu),orazwłaściwościfinalne,czyliostatecznywynikczynnościruchowej
(Čelikovskyiin.1990;Kasa1990;Meinel,Schnabel1998;Mekota1989;Król,Mynarski
2005;Raczek1986,1990,1993;Raczekiin.1994).
Motorycznośćwtymujęciuokreślazatemzjednejstrony„zespółobjawówruchowych
danegosystemu(człowieka)istanowisynonimterminu„ruchowość”(motus–ruch),
zdrugiejzaś–właściwościnapędowesystemu(źródłazasilania),„wyprowadzalne
zcharakterystykisilnika”,czylimotoru(stądmotoryczność)(Bogdański1972).Wtym
ujęciubrakujezasadniczegoelementu–sterująco-regulacyjnego.Należyjednakponownie
podkreślićnierozdzielnośćtychdwóchaspektówikoniecznośćrozpatrywaniaichjakodwu
wzajemniepowiązanychstrontegosamegozjawiska,tj.motorycznegodziałania.
Rycina3.Podstawoweaspektyludzkiejmotoryczności.
Opisanymodelprezentujekoncepcjępodstawowychaspektówmotorycznościczłowieka,
któranietylkoporządkujepodstawowepojęciaiokreślajejteoretyczno-empiryczne
podstawy,aletraktujemotorycznośćjakonaturalnysystem.Pozwalatopostrzegać
jąwkategoriachzwiązkówiintegracji,czylispójnejcałościzewnętrznychformaktywności
ruchowejzmechanizmamikontroli,fizjologicznymifunkcjamiiprocesamipsychicznymi
pozostającymiwewzajemnymwspółdziałaniuiwspółoddziaływaniu.
Zsystemowegopunktuwidzeniamotorycznośćmacharakteriwymiardynamiczny.Nie
należyzatemzamykaćjejwsztywnychstrukturach,zdeterminowanychwgłównejmierze
genetycznie,leczujmowaćwznaczeniufenotypowym,cozakładaswoistądynamikę
zmianwzakresiemożliwościrealizacjiczynnościruchowych.
