Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XVIII
Wprowadzenie
MurrayNewtonRothbardzmarłwNowymJorku7stycznia1995roku10.
Zastosowanawpracymetodabadawczaopierasięnaklasycznymuję-
ciuhistoryczno-prawnymorazhistoryczno-deskryptywnym,mającym
naceluuporządkowaniepoglądówprezentowanychprzezRothbarda.
Pomocniczozastosowanieznajdujekomparatystykajakometodasłużą-
caporównaniustanowisknatematistotyigenezywładzypaństwowej
ujejzwolennikóworazsamegoRothbardaibliskiegomuintelektualnie
środowiska,atakżedziałańinterwencjonistycznychnatlealternatywy
wolnorynkowej.
Układrozdziałówpodyktowanyjestkryteriumprzedmiotowym,sku-
piającymsięnaprzeciwstawieniuprzymusowychidobrowolnychrelacji
międzyludzkichorazichskutkównapoluładuspołeczno-politycznego
iekonomicznego.Istotnąrolępełniąwnimrównieżpojęciauprawnień
naturalnych,indywidualizmu,samoposiadania,własności,wolności,
prakseologiiiracjonalnościludzkiegodziałania,efektywnościekono-
micznej,istotypaństwaizasadjegofunkcjonowania.
Rozprawaskładasięzpięciurozdziałów.Wpierwszymrozdzialeoma-
wiamśrodowiskaintelektualne,którestałysięźródłemiinspiracjądla
doktrynyMurrayaRothbarda.Przedstawiamkoncepcjeprawanatury
iuprawnieńnaturalnych,nabaziektórychRothbardbudowałswąwi-
zję.MowatuoArystotelesieijegozasadzietożsamościbytów,ichokre-
ślonościpolegającejnaprzypisaniuimcharakterystycznychwłaściwości
icech,awięcnaichnaturze;św.TomaszuzAkwinuzwracającymuwagę
nahierarchicznośćbytówiprawaorazistotęnaturyczłowieka;katalogu
prawnaturyiuprawnieńpodmiotowychHugonaGrocjusza;orazoJoh-
nieLocke’uukazującymwizjęharmonijnegostanunaturyiprzyrodzo-
nychuprawnieńnaturalnych.Podkreślamrównieżznaczenieinstytucji
własnościprywatnejwrefleksjitychmyślicieli.
Wdalszejkolejnościskupiamsięnaantypaństwowychźródłachdok-
trynyRothbarda.WychodzęodfilozofiiodwrotuLao-Tsy,bypotem
ukazaćsposóbpojmowaniawolnościipaństwawmyślinajbardziejzna-
nycheuropejskichanarchistów–Pierre’aJosephaProudhonaiMichaiła
Bakunina.DalejprzedstawiampoglądyLysanderaSpooneraiBenjami-
naTuckera–dwóchnajważniejszychprzedstawicieliamerykańskiego
anarchizmuindywidualistycznego,którzywywarliogromnywpływna
ukształtowaniesiętakbezkompromisowejwizjiRothbardaspołeczeństwa
10Ł.MachajiM.Machaj,MurrayN.Rothbard,[w:]M.N.Rothbard,Złoto,banki,
ludzie–krótkahistoriapieniądza,Warszawa2004,s.157–159.
