Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XX
Wprowadzenie
bezprawne,czymjestsamoobrona,opisujęwizjębezpośredniejodpowie-
dzialnościiścisłejprzyczynowości,którymhołdowaćmapostępowanie
sądowe,referujęjegopodejściedoopartejnazasadzierestytucjiinstytucji
karyijejproporcjonalności.Wdalszejczęścirozdziałupodejmujęzagad-
nieniemetodologicznegoindywidualizmuRothbardaiwiążącejsięztym
negacjiistnieniaspołeczeństwajakobytuoswoistychuprawnieniach,ist-
niejącegowoderwaniuodjednostek.Zindywidualizmemwiążesięteż
krytykaideirówności–sprzecznejzludzkąróżnorodnościąiuderzającej
wpostępipodziałpracy.
Rozdziałtrzecitokrytykainstytucjipaństwowych,zjakąmożnasię
spotykaćwpracachnaukowychipublicystyceRothbardaorazjegokonty-
nuatorów.Napoczątkuprzedstawionazostajedefinicjapaństwa,następ-
nieźródłajegowładzyorazsposobydziałania,charakteryzującesięprzede
wszystkimużyciemprzymusu,brakiemrachunkuekonomicznegoiwyni-
kającąstądnieefektywnością.Pokazanyzostajenegatywnywpływpań-
stwowegoprzymusunaprawo,akumulacjękapitału,awięcpomnażanie
dobrobytu,wzrostpreferencjiczasowejoznaczającyszybsząkonsumpcję
dóbriśrodkówprodukcji,rozrostadministracjipaństwowejibiurokracji.
Charakteryzujęteżrelacjemiędzypaństwemaintelektualistami,którzy
starająsięprzeztworzeniemitów–naprzykładtrójpodziałuwładzy,umo-
wyspołecznej,bezpieczeństwalubchaosustanubezpaństwowego–uza-
sadnićiusprawiedliwićistnienieorazgrabieżcząnaturępaństwa.Przywo-
łujęnajważniejszeelementyprzedstawionejprzezRothbardaiśrodowisko
bliskoznimzwiązanekrytykirynkowejkoncepcjipowstaniapaństwa,
stworzonejprzezRobertaNozicka.Wdalszejczęścirozdziałuprzedsta-
wiamprzykładydziedzin,wktórych,zdaniemRothbarda,państwowy-
raźnienaruszawolnośćjednostki–ograniczeniawolnościsłowaiprasy,
penalizowanieprzestępstwbezofiar:prostytucji,hazardu,narkotyków,
pornografii,restrykcjeprawnedotyczącepłciowościiseksu,zwłaszcza
wzakresiecałkowitegolubczęściowegozakazuaborcji,atakżeprawny
zakazposiadaniabronibądźrestrykcyjnydoniejdostępdlacywilów.
Uwagępoświęcamteżdziałalnościpaństwawszkolnictwieiwychowa-
niudzieci,sposobomnaruszaniaprzeztęinstytucjęprawzarównodzie-
ci,jakirodziców,ingerowaniuwproceswychowawczy,destruktywnemu
wpływowiprzymusowejpublicznejedukacjinaosobowośćiprzyszłość
młodegoczłowiekaorazjejnierentowności.Przedstawiamtakżewizję
prywatnegoszkolnictwa.WreszciecharakteryzujępoglądyRothbardana
wojnę,którawjegoopiniijestswoistymzdrowiempaństwa,zasady,ja-
kimisięonokierujepodczaskonfliktówzbrojnych,krótkoprzedstawiam