Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
Rycerstwoifalanga
wówczasmusielibyśmyzacząćoddrugiejwojnypunickiej.Dopierobowiem
Jeślichcielibyśmyrozpocząćopowiadaniehistoriirzymskiegosystemuwoj-
skowegoopierającsięnapodobnychpodstawachjakwprzypadkuGreków,
wtymokresiedysponujemyrelacjamidającyminamnaprawdęwiarygodny
ijasnyobrazprzebiegubiteworaznaturyspecyficznychrzymskichmetodwal-
ki.JednakżewprzypadkuhistoriiRzymurównieżrzymskahistoriografiajest
odmiennaodgreckiej.Możemyprześledzićrozwójrzymskiegosystemupoli-
tycznego,przyakceptowalnymstopniuprawdopodobieństwa,znaczniedalej
wsteczniżwprzypadkuGrecji,astądwynikajądalszeimplikacjedlanaszego
przedmiotu.Greckiemiasta-państwamiaływswoichustrojachalbocośco
prowadziłodostagnacji,jaknp.wSparcie,którejsystempolitycznyjestdlanas
dodatkowoniejasny,lubteżcoiruszprzeprowadzałytojednątodrugąrady-
kalnązmianę,takżeArystotelesmógłpodaćaż11odmiennych,następujących
posobieustrojówpanującychwAtenach.Przywszystkichwstrząsachjakich
doświadczyłRzym,zachowałonstałośćrozwoju1.Nawetprzejścieodmonar-
1Mimosprzeczności,jakiezauważyłEduardMeyerwGeschichtedesAltertums,T.2,par.499,czuję
sięuprawnionyizobligowanydoutrzymaniakoncepcjiuciągłościrozwojurzymskiejhistoriiustro-
jowej”.Jestbowiemcałkowiciejasne,żepodstawowazasadaodnośniefundamentówrzymskiego
prawa,tj.urzędniczawładzamagistraturydatujesięnabardzowczesnyokresistopniowobyładzie-
lonaiosłabiana.Jestcałkowicieniemożliwebytaksilnepojęciewładzyoficjalnegostanowiskamo-
głosięuformowaćwmomenciegdyformalnawładzanajwyższaznajdowałasięjużwrękachzgroma-
dzenialudowego.Dostateczniezadziwiającejestto,żetaksilnepojęcietejwładzyzdołałosięutrzy-
maćtakdługowramachwładzyludu.
Cowięcejwpełnijasnejest,żeordynacjawyborczategookresuhistorycznegopierwotniemiała
podstawyczystowojskowe,aniepolityczne.Takwięcrównieżtainstytucjadatujesięnaczasysilnej
monarchii.
Możemyzatemmówićouciągłościrozwojurzymskiejhistoriiustrojowej”,oczywiściebezbrania
zmianhistorycznychzacoświęcejniżbyływswejzewnętrznejformie,przeciwkoczemunajwyraź-
niej,konieckońców,taknaprawdęzostałpodniesionygłosMeyera.
Mogętuodłożyćwszystkiewątpliwościodnośnieautentycznościchronologiiiszczegółów
