Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
wsposóbhumanitarny(przyprzestrzeganiuzasadyniedyskryminacji).Wszelkie
zamachynażycieinietykalnośćcielesną,ztorturamiwłącznie,
braniezakładników,czyarbitralneegzekucjesązakazana.Jesttakże
obowiązekopiekinadchorymiirannymi.Jesttozasadauniwersalnaiobiektywna,
znajdujeonazastosowaniedostronwalczącychniezależnieodprzyczynkonfliktu
zbrojnegoiniezależnieodsłusznościsprawy,wimięktórejwystępujekażda
zestronkonfliktu.Jejzastosowanieniezależynp.odlegalnościużyciasiły.
Okoliczność,żewojnajestnielegalna,niestoibowiemnaprzeszkodzie,
bydziałaniawojennebyłypoddaneokreślonymregułomprawnym–zwłaszczagdy
wymagajątegowzględyhumanitarne”.
2
Wtrakciewalkistosowaneśrodkiimetodywalkimusząbyćtakżezgodne
zzasadąkoniecznościwojskowej,awięcichdopuszczalnośćmusibyćniezbędna
z
punktu
widzenia
militarnego,
ale
jednocześnie
uwzględniająca
zasadę
proporcjonalności(codocelu)
w
zastosowanychśrodkóworazzasadę
rozróżnialności
między
obiektami
i
osobami
cywilnymi
a
wojskowymi
(kombatantami).
3
Wpraktycewystępujeprobleminterpretacyjnyczyzastosowaneśrodki
imetodysązgodnezewskazanyminormamiizasadami,dlategoteż–jak
stwierdziłMarcinMarcinko–„wprocesiestosowaniaprawahumanitarnego,gdy
istniejepotrzebawykładnitychzasad,niezwyklepomocnymożebyćdorobek
orzeczniczysądówmiędzynarodowychikrajowych,poglądyiwyjaśnieniadoktryny
prawamiędzynarodowego,wreszciepraktykapaństwidoświadczeniehistoryczno-
prawne,bywłaściwiezrozumiećtezasadyorazzastosowaćjewsposób
najbardziejodpowiednidozaistniałejsytuacji,wzgodziezideąhumanitaryzmu,
któradałapoczątekprawuhumanitarnemu”.
4
Powyższeumowymiędzynarodowe,wrazznormamizwyczajowymi,regulują
różnekwestiewystępującezarównowmiędzynarodowychkonfliktachzbrojnych,
jakiniemiędzynarodowychocharakterzewewnętrznym.Odnosząsiędoosób
iobiektówchronionych,okupacji,ochronydóbkultury,środkówimetod
prowadzeniawalkiwzakresieichdopuszczalnościiograniczeńwstosowaniu.
Regulujązasadydotyczącetraktowanialudnościcywilnej.Nakładająnaczłonków
siłzbrojnych(kombatantów)ograniczeniawużywaniusiłyorazregulująichstatus.
Nakładają
na
państwa
obowiązek
wdrażania
międzynarodowego
prawa
humanitarnego.
Prawotorozwijałosięetapami,przeważniewodpowiedzinawydarzenia,
któreunaoczniałyniezbędnośćreakcjidlaprzeciwdziałanianegatywnymich
skutków.Byłytonajczęściejmiędzypaństwowekonfliktyzbrojne,podczasktórych
zastosowanonoweśrodkiimetodywalkipowstałychwwynikuinnowacji
2M.Marcinko,Podstawowezasadymiędzynarodowegoprawahumanitarnego(w:)M.Marcinko(red.):
Osiągnięciaiwyzwaniamiędzynarodowegoprawahumanitarnego.Kraków2011,s.12;por.także
B.Janusz-Pawletta,Minimalnestandardyhumanitarnepodczasprowadzeniadziałańzbrojnych(w:)
B.Janusz-Pawletta(red.):Walczyćpoludzkuczyliochronaprawczłowiekawdziałaniachzbrojnych.
Wybranezagadnienia.Warszawa2011,s.22-42
3Szerzejnatematzasadymiędzynarodowegoprawahumanitarnego–por.J.-M.Henckaerts,Studium
poświęconezwyczajowemumiędzynarodowemuprawuhumanitarnemu:wkładwzrozumienie
iposzanowaniezasadprawadotyczącychkonfliktuzbrojnego(tłum.M.Sajkowski),Ośrodek
UpowszechnianiaMiędzynarodowegoPrawaHumanitarnegoprzyZarządzieGłównymPCK.
Warszawa2006
4M.Marcinko,Podstawowezasadymiędzynarodowegoprawahumanitarnego,op.cit.,s.21
