Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Aporieontologiisytuacji.Część1.Problemylogikiiontologiisytuacji
(S3))jeślii(a)=i(b),toh(a=a)=h(a=b).
Zwróćmyuwagęwtymmiejscunapewnąistotnąniesymetrycznośćprzyin-
terpretowaniutermówizdań,będącakonsekwencjąprzyjęciazasad(S1)-(S3).
Z(S3))wynika,żejeślidwatermymajątakiesamekorelaty,tozdaniestwier-
dzająceidentycznośćtermówjestkoniecznewtymsensie,żekorelatontologicz-
nytakiejidentycznościjestzawszefaktem-jestonidentycznyzkorelatemonto-
logicznymtautologii:
a=a.
Namocy(S2)otrzymujemyrównież:
jeślih(a)=h(b),toh(a«b)=h(a«a),
awięczdaniamającetakisamkorelatontologicznysązkoniecznościrównoważ-
ne(korelatontologicznyichrównoważnościjestidentycznyzkorelatemontolo-
gicznytautologii).
Ozdaniachmożemyjednakpowiedziećcośdużosłabszego,amianowicie,że
sąonerównoważnematerialnie-majątakąsamąwartośćlogiczną:
v(a)=v(b).
Równoważnośćtakichzdańniejestkoniecznieprawdziwa,ajedyniepraw-
dziwa.Zależnośćtamożebyćczystoprzypadkowa-zdaniaaibniemusząbyć
bowiempowiązaneżadnymzwiązkiemtreściowym.Ioczywiście-jeślisemantyka
sytuacyjnamabyćnietrywialna-założenieoichrównoważnościmaterialnejnie
możepociągaćwniosku,żemająonetakisamkorelatontologiczny.
Analogicznasłabszazależnośćmiędzytermaminiejestwyrażalna-nieumie-
mypowiedzieć(wświetlewarunku(S3))),żekorelatydwóchnazwtylkoprzy-
padkowosąidentyczne-naprzykładżesąidentycznewjednymświecie,aniesą
identycznewinnym.Wszczególnościniemożemystwierdzićnaprzykład,żeko-
relatemnazwynnajjaśniejszagwiazdanawieczornympółnocnymniebieninazwy
ndrugaplanetaukładusłonecznegonniemusibyćtensamobiekt.Zgodniez(S3))
każdarównośćkorelatówontologicznychtermówjestrównościąkonieczną.
Jakzobaczymyjeszcze-rekonstruującargumentzprocy-przypewnychnie-
sprzyjającychokolicznościach,związanychzobecnościąwjęzykufunktorareifi-
kacji,takibraksymetriimożeprowadzićdoproblemów.Wystarczy,abyistniała
możliwośćprzechodzeniaodprzypadkoworównoważnychzdań,dowjakiśspo-
sóbsprzężonychznimitermów,którychidentycznośćbędziejużkonieczna.Stąd
pomysł7,abywzmocnićwarunek(S3)wnastępującysposób:
7JegozwolennikiemwkontekścieargumentunzprocynbyłFøllesdal-por.Føllesdal
[1983].
