Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
XXI
którywswejtwórczejkonfabulacjidodawał,żedziałalnośćtejżeorganizacjimiała
byćnastawionaprzedewszystkimnawykrywaniepolskichorganizacjikonspiracyjnych
świadczącychpomocgettu
34
.
Zdużądoząprawdopodobieństwamożnajednakuznać,żenŻagiew”zpierw-
szejpołowy1942r.byłaautentycznymczasopismempolskichpatriotów,którzyzracji
pochodzeniatrafilidogetta.Wątpliwościpozostająnatomiastwzględemdwóchpozosta-
łychtytułów,jednaknależystwierdzić,żewichtreściniemanic,comogłobywskazy-
waćnapowiązaniaagenturalne.Przeciwnie,analizatekstunBiuletynuInformacyjnego
Żagiew”zmuszadowniosku,żejegolekturamusiaładziałaćnaszkodę,anienapoży-
tekNiemców.Zdecydowanaantyniemieckośćpisma,podkreślaniezbrodniczościdziałań
niemieckich,demaskowaniezbrodni(takżenaPolakach),dezawuowaniepropagandy
okupanta,umniejszanieniemieckiegowysiłkuzbrojnegoorazpodkreślanienieugięto-
ściiprzewagizbrojnejaliantów,jakteżopisywaniedziałalnościagentówniemieckich
wgetcie,skłaniaraczejdosądu,żejeśliistniałopismoagenturalneopodobnejnazwie,
toniebyłnimnBiuletynInformacyjnyŻagiew”.DośćszczegółowarelacjaCukiermana
wyraźniewspominawkontekściedrugiegonobjawieniasię”tejżegrupyoulotkach,nie
zaśoczasopiśmie,jakwprzypadkujejaktywnościnapoczątku1942r.Działalność
agenturalnąmożnabywszakprowadzićprzyzdecydowaniemniejżarliwymantynie-
mieckimtonie.Czypismowydawaneprzezgestapowskąagenturęmogłoby27stycznia
1943r.zamieścićnp.takitekst:nWzwiązkuzostatnimismutnymiwypadkaminatere-
nieGettawzywamydodalszegowytrwania.Drogąnajprostsząjeststałyopór,czyto
przypomocybronipalnej,czyteżinnychdostępnychśrodków,jaksiekiery,noże,kwas
solnylubsiarkowy.Godzinawyzwoleniazpętnaszegonajwiększegowrogajestbliska.
Wrógnaszidzieodklęskidokleski,niemającnicdostracenia,starasięzniszczyćnas
wnajbardziejbarbarzyńskisposóbjakiznaświat.Bracia,niechodźmy[jak]baranyna
rzeź,ktorazwejdziedowagonujestnazawszestracony.Nadziejaucieczkijestmała,
dlategodziałajmynamiejscu.Każdydomwinienbyćtwierdzą”
35
?
CzymogłobyewidentnieszydzićznajwiększychdostojnikówIIIRzeszy?
36
Albo
pisaćwprost,żewtrzechmiejscowościachnwymordowano1milion500tysięcyŻydów.
Winter,«byłamistyfikacją»,byłaona«filiąGancwajcha»,staregoagentaGestapo,którypodłuższej
nieobecnościzjawiłsięznówwokresieluty-marzecwgetcie.Byłatowięc«grupabojowa»pod-
stawionaprzezGestapo,posługującasięhurarewolucyjnąiultrapatriotycznąfrazeologią.Redak-
torem«nielegalnego»pismatejgrupybyłwspomnianyagentGestapo,Szajn,zgładzonyprzez
ŻOB.Zadaniemdywersjibyłoprzechwycenienastrojówoporu,sprowokowanieprzedwczesnych
wystąpieńispowodowaniemasakryŻydów.Dywersanciwydaliodezwę,wktórejnawoływalido
zebraniasięprzedgmachemJudenratuprzyul.Zamenhofadla«wszczęciapowstania».Wtenspo-
sóbzamierzałBrandtwywabićŻydówzfabryk,dzikichterenówibunkrów,otoczyćichnaplacu
policjąiwypędzićzgettanastacjęprzeładunkową.Podstępspaliłjednaknapanewce.Wezwanie
ŻOBdoczujnościprzeniknęłogłębokowświadomośćmieszkańcówgetta”.Zob.BernardMark,
Walkaizagładawarszawskiegogetta,Warszawa1959,s.212-213.
34Onsamuznawałsięprzyokazjizanbodajpierwszego”,któryzwróciłuwagęnadziałalnośćtej
gestapowskiejagentury.MiałteżuczestniczyćwlikwidacjiwieluagentównŻagwi”.Zob.Tadeusz
Bednarczyk,Walkaipomoc,Warszawa1968,s.62-66.
35Zob.nBiuletynInformacyjnyŻagiew”27stycznia1943,nr912(dok.7).
36NatematGoeringazob.nBiuletynInformacyjnyŻagiew”31stycznia1943,nr916(dok.7).