Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXII
Wstęp
Przywódcytejbandy[chodzioczłonkówsztabuwysiedleńczegozLublina-M.U.][...]
mającręcezakrwawioneipełnekieszeniezłotaucieklidoSzwecji”
37
?Wydajesię,że
wszyscyzłeopinieonŻagwi”powtarzali,aleniktniezadałsobietruduprzeczytania
tego,cogrupatawydawałałCzytelnikbędziemógłwyrobićsobiezdanienatentemat
posamodzielnymzapoznaniusięztekstem.
Niezwykleskromneinformacjeteżdostępnenatematśrodowiskawydającego
dwanajciekawsze,najbogatszepodwzględemtreści,najbardziejdopracowaneredak-
cyjnieinajbardziejprzypominająceprzedwojennąprasętytuły:nUndzerHofnung”oraz
nSzwiw”.Ogólniewiadomotylko,żebyłytowydawnictwazwiązanezkręgamipoli-
tycznymitzw.OgólnychSyjonistów,adokładnieichnajbardziejprawicowymodła-
memAlHaMiszmar(Nastraży),wiernymideomIcchakaGrünbauma
38
.Liderzytego
odłamuwgetciewarszawskimangażowalisięwdziałalnośćkulturalno-społecz
ipomocową,kierowalisiatkąinstytucjioświatowychTarbut(Kultura)orazwspółtwo-
rzylitajnestowarzyszeniekulturalneTkuma(Odrodzenie),któregocelembyłopro-
pagowanieliteraturyijęzykahebrajskiego
39
.NaczeleOgólnychSyjonistówwgetcie
warszawskimstałMenachemKirszenbaum,przezwielelatczłonekRadyCentralnej
OrganizacjiSyjonistycznejwPolsceiprzewodniczącywarszawskiegooddziałutejże
organizacji.Jegomieszkaniebyłowielokrotniewykorzystywanedotajnychzebrańdzia-
łaczyruchusyjonistycznego.Potzw.wielkiejakcjilatem1942r.zostałczłonkiempre-
zydiumtajnegoŻydowskiegoKomitetuNarodowegoiczłonkiemKomisjiKoordyna-
cyjnej
40
.Onteż,jakwszystkonatowskazuje,byłobokLeonaFeineradrugimprzed-
stawicielemspołeczeństważydowskiego,zktórymrozmawiałJanKarskiprzedswoją
misjądoLondynu
41
.
KolejnymwybitnymprzywódcątegougrupowaniawgetciebyłEliezerLipeBloch,
kierownikpolskiegooddziałuKKL.Doczołowychintelektualistów,którzybylizwią-
zaniztymkręgiem,należelim.in.:Ignacy(Icchak)Schiper
42
,Edmund(Menachem)
37nBiuletynInformacyjnyŻagiew”,komunikatywojennezdnia13,14,15XII1942r.(dok.7).
38IcchakGrünbaum(1879-1970)znanybyłzeswejbezkompromisowejwalkioprawamniej-
szościżydowskiejwPolsce.W1919r.byłjednymzzałożycieliTymczasowejŻydowskiej
RadyNarodowej,aw1922r.wwyborachparlamentarnychstałnaczeleBlokuMniejszo-
ściNarodowych,któryodniósłspektakularnysukces.PrzezwielelatzasiadałwSejmieRP.
W1932r.wyjechałdoPalestyny.PiastowałwysokiefunkcjewŚOS,anastępniewodrodzonym
PaństwieIzrael.
39AdolfBermanpiszewswychwspomnieniachm.in.:n«Tkuma»byłabliskopowiązanazŻydow-
skąSamopomocąSpołeczorazzdziałaczamisyjonistycznymiiichprzywódcami.[ł]Dokie-
rownictwa«Tkumy»należelitakżeogólnosyjonistycznidziałaczewgetcie,tacyjak:Menachem
Kirszenbaum,E.L.Bloch,działaczHitachdutDawidRaduńskiorazinni”,zob.idem,Wosder
gojrł,s.157-158.
40Zob.WstępdoTheJewishUndergroundPress,t.1.
41Zob.JanKarski.Emisariuszwłasnymisłowami,spisałMaciejWierzyński,Warszawa2012,
s.82-103.
42Ignacy(Icchak)Schiper(1884-1943)-prawnik,historyk,posełdoSejmuRPIkadencji,zwią-
zanyzpartiąnPoalejSyjon”,anastępniezugrupowaniemOgólnychSyjonistówAlHaMiszmar,
członekCKOrganizacjiSyjonistycznejwPolsceorazORTiHIAS.Wlatach1935-1939dyrektor
KerenHaJesodwPolsce.CzłonekRadyŻydowskiejGminyWyznaniowejwWarszawie.Naukowo