Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XIV
Wstęp
Wszędzie,gdziesięwówczasweszło,ludzienieprzestawalimówićonowymnKurierze”
czynowymnFrajndzie”,jakwieluwarszawskichŻydównawetwpóźniejszychlatachnazy-
wałokażdążydowskągazetę
27
.
nDerWeg”zawieszonopotrzechmiesiącachnaskutekwewnętrznychkonflik-
tówwzespole,kłopotówzcenzurąiogólnietrudnejsytuacjipolitycznej,byponow-
nieotworzyćpodtymsamymtytułemwkońculistopada1905r.Odnowionydziennik
robiłlepszewrażenie,wychodziłnalepszympapierze,byłogólniebogatszywtreści
(zaczętonp.wówczasdrukowaćfelietonyoteatrzeżydowskim,którebyłydlaaktorów
zupełnąnowością
28
),ipootwarciuIDumywkwietniu1906r.osiągnąłnakładwwyso-
kości15tys.egzemplarzy.Jednakproblemyfinansoweredakcjizaczęłysięmnożyć-
zudziałuwycofałsiędotychczasowysponsor,niejakiinżynierIppo,którywcześniej
zainwestowałwgazetę25tys.rubli.Aniwprowadzeniewydaniawieczornego(cobył
zupełnąnowościąwówczesnejprasieżydowskiej),anizałożeniehebrajskiegodzien-
nikanHa-Jom”,zktóregodochodymiałyuratowaćnDerWeg”-niepomogłyigazeta
zakończyłażywot(cz.II,z.II,k.57).
PozamknięciunDerWeg”Pryłuckizostałgłównymwspółpracownikiemzało-
żonegowlutym1907r.przezMordechajaSpektora(redaktora)iSzaulaHochberga
(wydawcę)nowegodziennikapt.nUnzerLeben”(NaszeŻycie).Prowadziłwnim
rubrykęzbieżącymkomentarzempolitycznympt.nDerMoment”(Chwila),którazdo-
byłasporąpopularność(cz.II,z.II,k.60).MłodyliteratAwromZak,pełniącyfunkcję
sekretarzaPryłuckiegownUnzerLeben”,opisywałswojegoszefajakongodniewyglą-
dającegoŻyda,zprzystrzyżonąsiwawąbrodą,zpince-neznaorlimnosie,zeznaczną,
lśniącąłysiną”
29
.Ówczesnezwyczajeredakcyjnewymagały,byredaktorpotrafiłzro-
bićwgazeciedosłowniewszystko-odnapisaniatekstupojegoskładidruk;redaktor
naczelnydotegomusiałtrzymaćstalerękęnapulsieiPryłuckiprzestrzegałtejzasady
nawetpodczasletniegowypoczynkunadaczy,wMilanówkualbowJózefowiepod
Warszawą.Zakjakosekretarzdojeżdżałdoniegocodziennienzredakcyjnąkorespon-
dencją,rękopisamiiróżnymigazetami,krajowymiizagranicznymi”
30
.Zewspomnień
współczesnychwynika,żezarównonadaczy,jakiWarszawiePryłuccyprowadzilidom
otwarty,chętniepodejmującgości.WieluznichbyłoideowymitowarzyszamiPryłuc-
kiegolubjegowspółpracownikamiwtejczyinnejgazecie
31
.
Opusvitae–„DerMoment”
CzęstekonfliktyPryłuckiegozSzaulemHochbergiemnatlezarobkówwspółpracow-
nikówdoprowadziłydotego,żew1910r.NojechPryłucki,DowidDrukiHilelCaj-
tlinpostanowilizałożyćnowydziennik,zCwiPryłuckimjakoredaktoremnaczelnym
(cz.II,z.II,k.72-73).Byłtośmiałykrok:wówczesnejWarszawieukazywałysię
27Ibidem,s.39.
28Ibidem,s.46.
29A.Zak,Inonhejbfunafriling,BuenosAires1962,s.78.
30Ibidem,s.87.
31E.Cejtlin,Inaliterariszersztub,BuenosAires1946,s.162-183;A.Zak,Inonhejb...,s.127.
