Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MateriałyRacheliAuerbach[1]
21
ruchuprzedstawiającegojestruchwskazujący,zktóregomożnawyprowadzić
większośćruchówpantomimicznych.Wrozwojusymbolikimowy,sztukiipisma
odgrywaruchprzedstawiającywiększąrolęodruchuwyrazotwórczego.Jegozaha-
czenieoistotęosobowościinadawaniewartościsymptomatycznejruchomdowol-
nympoleganatym,żejakoelementtychruchówbywakierowanyprzeznienau-
myślnieoczekiwanienaocznegoichskutku.Wskutektegonieistnieje–zdaniem
Klagesa–żadentwórruchuprzedstawiającego,wktórymnieznajdowałbyswego
odbiciacharakterosobowości
50
.
Powszechnośćwartościsymptomatycznejwszelkiegorodzajuruchówczło-
wiekawynikawedleKlagesarównieżzprzyjmowanegoprzezeń„obrazukierow-
niczegoosobowości”(PersönlichesLeitbild),którystanowistałyczynnik„udu-
szewnienia”
51
(Beseelung)wszelkichruchów.
Wystarczalnośćdiagnostycznapojedynczegosymptomu.
Odruchówmimowolnychidowolnychjakosymptomówprzeżyć,przecho-
dziKlagesdostosunkowostalszychstanówcielesnych–odmimikiipantomi-
mikidofizjognomiki,przyczymtęostatniąpojmujewoparciuoPiderita
52
jako
produktpierwszychdwóch.WbezwzględnymoparciusięogłównązasadęPide-
rita,żewyrazfizjonomicznynależyuważaćzautrwalonywyrazmimiczny,widzi
jednakKlagesźródłabłędówdiagnostycznych.Owieleważniejszeznaczeniadla
symptomatologii,tamgdziechodziozwiązekstanówpowierzchniciałazesta-
łymicechamipsychicznymi,posiadajegozdaniemfakt,żewkażdympoje-
dynczymruchumięśni,takdowolnym,jakmimowolnym,
przejawiająsięwszystkiecechydanejosobowości
53
.Nigdy,
powiada,myniespostrzegamyradości,gniewu,strachu,leczfaktyczniezawsze
tylkoczłowiekauradowanego,rozgniewanego,przestraszonego,azatemtakżewe
wzruszeniachujmujemyza[23]każdymrazemistotęporuszoną,którąokre-
ślamyjakoogółwłaściwościtegoczłowieka
54
.
50
[L.Klages],Ausdrucksbew[egung]u[nd]Gestaltungskr[aft],str.101.
51
Autorkamusisiętuuciecdotegodzikobrzmiącegowyrazu,gdyżpodczasgdywjęzykunie-
mieckimmamy„beseelen”und„vergeistigen”,towpolskimjęzykuużywanejesttylkowyrażenie
„uduchowiać”,któregowtymwypadkuzewzględunasuroweodgraniczenieterminu„duch”
i„dusza”przezKlagesażadnąmiarąużyćniemożna.
52
ThomasPiderit,MimikundPhisiognomik,3aufl.,Detmold1919.
53
[L.Klages],Ausdrucksbew[egung]u[nd]Gestaltungskr[aft],str.70.
54
„TatsächlichwahrnehmenwirgarnichtdieFreude,denZorn,denSchrecken,sonderneinen
Erfreuten,Erzürnten,ErschrecktenundalsoauchindenWallungendasvonderWallungjeweils
ergriffeneWesen,dasbegrifflichgekennzeichnetwirdmitdenInsgesamtseinerEigenschaften”.
Tamże,str.70.
