Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Arktycznyświat
Ziemiaocieplasię.Ludzkośćstaledostarczadoatmosfery
gazycieplarniane,każdadekadaod1980r.byłacieplejszaod
poprzedniej,leczocieplenienaszegoświataniejestwszędzie
jednakowe.OciepleniewArktycejestprawiedwukrotnieszyb-
szewodniesieniudośredniegoglobalnegotempa,awniektó-
rychpółnocnychkrańcachnaszejplanety–nawetodtrzechdo
czterechrazyszybsze.Tozjawiskojestefektemszeregusprzężeń
zwrotnych,którezwiększajątendencjęocieplania,ijestokreśla-
nemianemarktycznegowzmocnienia.Odok.1980r.wzrost
temperaturybyłbardziejwidocznywArktyceniżnapozosta-
łejczęściplanety(ilustracja1).Arktykajużznaczniewcześniej
przekroczyładocelowylimitociepleniao1,50Cwzględempo-
ziomuprzedindustrialnego,wyznaczonypodczasPorozumienia
Paryskiego(ParisAgreement)w2015r.
Książkęukończononapoczątku2021r.,natomiastróżne
daneśrodowiskoweopracowanodla2020.Roktenzostałwyraź-
niewyróżnionyjakokamieńmilowydladalekiejPółnocy–wów-
czasodnotowanonajgorętszelatowhistoriipomiarów.Wdniu
20czerwca2020r.,wśrodkubezprecedensowejfaliupałów,
temperaturapowietrzanaSyberiiwWierchojańsku(64,50N)
sięgnęła380C(100,40F).Tobyłarekordowowysokatemperatu-
rapowietrzapozakołempodbiegunowym.Warunkipogodowe
uważanekiedyśzaekstremalnestająsięnormą.Deszczzastępuje
śnieg.Gwałtownepożarypojawiająsięczęściej,sąbardziejroz-
ległeisilniejsze.Arktykaulegazmianom.Zmieniająsiępunk-
tyodniesienia.Topnieniewieloletniejzmarzlinyiprzybrzeżna
Arktycznyświat
15
